بالاخره و متاسفانه شنیده های چیلان تایید شد. دولت تعرفه های واردات برای درج در کتاب مقررات صادرات و واردات سال ۹۷ را ابلاغ کرد که در آن، کاهش یک پله ای تعرفه واردات ورق های گرم، سرد و پوشش دار به چشم می خورد؛ آن هم علیرغم مخالفت های متعدد و دلایل کارشناسی انجمن تولیدکنندگان فولاد و ایمیدرو. جالب آنکه این تسهیل واردات و تهدید تولید داخلی از سوی دولت در سالی رقم می خورد که به نام حمایت از کالای ایرانی نامگذاری شده است!
اما جزئیات این کاهش تعرفه ها چیست؟
تعرفه واردات ورق های گرم تا سایز ۴.۷۵ میلیمتر و همچنین ورق های گرم عریض با عرض بیشتر از ۱۸۵۰ میلیمتر با یک پله ۵ درصدی کاهش روبرو شده و به ۱۰ درصد رسیده است. همچنین ورق های API مورد استفاده در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی هم از کاهش ۵ درصدی تعرفه واردات مصون نمانده و تعرفه واردات آن هم به ۱۰ درصد کاهش پیدا کرده است.
تعرفه واردات ورق های سرد با ضخامت بین ۰.۵ تا ۱ میلیمتر هم با یک پله کاهش از ۲۰ درصد به ۱۰ درصد رسیده است.
ورق های قلع اندود کمتر از ۰.۵ میلیمتر هم مشمول ۱۱ درصد کاهش تعرفه شده و عدد ۱۵ درصد در جلوی تعرفه این محصول درج شده است.
تعرفه واردات ورق های با پوشش آلومینیوم و روی هم با کاهش ۶ درصدی به ۲۰ درصد رسیده است.
البته فقط ورق های فولادی نیستند که قربانی کاهش تعرفه شده اند بلکه برخی از مفتول های آلیاژی هم از دم تیغ کاهش تعرفه گذرانده شده اند که به طور مثال مفتول های سرد کشیده آنیل و فسفاته شده با قطر ۲ تا ۳۵ میلیمتر که در صنایع مختلفی همچون پیچ و مهره کاربرد دارند هم با ۱۱ درصد کاهش تعرفه روبرو شده و تعرفه واردات آن ها به ۱۵ درصد رسیده است.
باید توجه داشت که اعداد فوق الذکر که اصطلاحا با نام تعرفه عنوان می شوند، مجموع حقوق ورودی و تعرفه واردات است و ان یعنی به طور مثال تعرفه واردات ورق های سرد که بیش از ۲.۵ میلیون تن ظرفیت خالی در کشور وجود دارد، فقط ۱۰ درصد است و ۵ درصد مابقی حقوق ورودی است که به همه کالاها تعلق می گیرد!
انجمن تولیدکنندگان فولاد چندین بار در ماه های پایانی سال ۹۶ به کاهش تعرفه ها اعتراض کرده بود که نمونه بارز آن هشدار صریح دکتر اسلامیان رئیس این انجمن بود. (اینجا) دکتر اسلامیان در اسفندماه ۹۶ خطاب به مسئولین دولت گفته بود امروز قیمت فولاد در کشور پایین تر از نرخ های جهانی است، بنابراین کاهش تعرفه واردات به صلاح کشور نیست. همچنین مهندس خلیفه سلطانی دبیر انجمن فولاد هم در واکنش به اخبار غیر رسمی کاهش تعرفه های واردات محصولات فولادی گفته بود: وقتی قیمت های داخلی از نرخ های جهانی پایین تر است و ظرفیت خالی در کارخانجات هم وجود دارد، کاهش تعرفه اثری بر قیمت فولاد نخواهد داشت و اهداف دولت را برآورده نمی سازد.(اینجا) دکتر کرباسیان رئیس هیئت عامل ایمیدرو نیز در نامه ای خطاب به شریعتمداری وزیر صمت، به طور ضمنی مخالفت ایمیدرو با کاهش تعرفه های محصولات فولادی را اعلام کرده بود و خواستار بررسی این تعرفه ها در کمیته ای ویژه و به قید فوریت شده بود. (اینجا) مهندس خلیقی، عضو هیئت مدیره فولاد غرب آسیا هم در یادداشتی به چیلان هشدار داده بود که از تعرفه های فولاد آمریکا و اتحادیه اروپا درس بگیریم تا بلایی که بر سر صنعت نساجی ایران آمد، بر سر فولاد نیاید! (اینجا)
چیلان در ایام پایانی سال ۹۶، با تیتر ” یک مثبت و چند منفی در فرمول تعرفه های فولاد ۹۷″ (اینجا) به نقد تحرکات پیرامون کاهش تعرفه های محصولات فولادی پرداخته بود و فارغ از بحث کاهش تعرفه ها، حذف یادداشت های ذیل مندرجات را تنها نکته مثبت این تغییرات تعرفه ای دانسته بود اما با مصوبه اخیر هیئت دولت هرچند این یادداشت ها حذف شده اما به نوعی دیگر به وزارت صمت اجازه داده شده تا برای برخی اقلام فولادی که به تشخیص این وزارتخانه امکان تولید و تامین داخلی ندارند، مجوز واردات با حداقل تعرفه یعنی همان ۵ درصد حقوق گمرکی صادر کند! این یعنی امضای طلایی که همان یک مثبت تغییرات تعرفه ای را هم مخدوش کرده است!
حال باید دید در سالی که بنا به وعده رئیس جمهور قرار است حمایت از تولید ملی بیشتر از شعار جنبه عمل به خود بگیرد، آیا این مصوبه پایدار خواهد ماند یا دولت در جهت اصلاح آن اقدام می کند؟!
محمدحسن عرفانیان
بنیانگذار فولاد مبارکه اصفهان
بهادر احرامیان
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران
عزیز قنواتی
مدیرعامل فولاد امیر کبیر کاشان
کیوان جعفری طهرانی
تحلیلگر بازارهای بین الملل فولاد و سنگ آهن
مرتضی آقاجانی
مدیرعامل شرکت مهندسی معادن و فلزات (MME)
