فولاد از صنایع مادر هر کشوری محسوب می شود و دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا معتقد است کشوری که فولاد ندارد کشور نیست.
وی حتی در کمپین های انتخاباتی خود نیز از فولادسازان آمریکا حمایت کرد و بعد هم تعرفه ۲۵ درصد را بر روی واردات فولاد وضع کرد تا حمایت های لازم از صنعت فولاد این کشور اتفاق بیافتد.
وی فولاد را زیرساخت صنعت می داند و معتقد است مواد اولیه صنعت را ایجاد می کند و چنانچه به آن آسیب برسد کل صنایع و اقتصاد آسیب خواهد دید.
لذا آمریکا در تصمیم اخیر خود مبنی بر تحریم صنایع فلزی ایران به دنبال آسیب رساندن به کل صنایع و اقتصاد و نه فقط صنعت فولاد است و صنعت فولاد را به عنوان هدف مستقیم انتخاب کرده تا مواد اولیه سایر صنایع را با چالش مواجه کند. فولاد در کشورها عموما یک صنعت محلی است و تعرفه های وضع شده بر روی واردات فولاد در راستای حمایت از فولاد داخلی ازسوی اروپایی ها، آمریکا، کشورهای GCC و حتی مصر و هند و بسیاری از کشورهای دیگر گویای این مسئله می باشد.
در ایران نیز وضع به همین منوال است و نزدیک به دو سوم فولاد ایران صرف مصارف داخلی می شود و این بدان معنی این که در بدترین سناریو تنها ۳۰ درصد امکان آسیب ناشی از تحریم های جدید آمریکا وجود دارد.
ریسک این ۳۰ درصد نیز بین ۳ تا ۴ شرکت عمده صادرکننده تقسیم می شود و طبعا دولت بایستی از صادرات فولاد و چند شرکتی که در شرایط کنونی این حوزه آسیب می بینند، حمایت نماید.
به اعتقاد من با توجه به کاهش ارزش ریال نسبت به دلار، افزایش رقابت پذیری و کاهش بهای تمام شده دلاری بایستی این تحریم در داخل خود بنگاه ها مدیریت شود البته بخشی از آن ها مثل موضوع حمل و نقل دریایی به حاکمیت به صورت کلان باز می گردد که بایستی توسط وزارت راه و کشتیرانی جمهوری اسلامی مدیریت و کنترل شود. خروج بخشی از بازرگانان و مشتریان از این سیستم نیز محتمل است.
تحریم همواره مضر است و هیچگاه فرصت ایجاد نمی کند پس باید مراقب بود و دولت نیز حمایت های لازم را از شرکت هایی که با چالش مواجه هستند، انجام دهد. بسیاری از مشتریان فولاد ایران خرید های خود را به صورت غیر مستقیم انجام می دهند و فولاد کشور به جهت آنکه بازیگران زیادی در داخل و بیرون از مرزها دارد به طرق مختلف در حال صادرات است.
مشتریان فولاد ایران عمدتا شرکت های خصوصی و بنگاه ها هستند و این عکس صادرات نفت است که بیشتر مشتریان آن کشورها بوده و دولت ها بر آنها نظارت می کنند.
علاوه بر این در ایران، وزارت نفت بر روی صادرات اثرگذار است. لذا ساختار صادرات و بازارهای جهانی فولاد کاملا متفاوت از نفت است و دقت داشته باشیم که بخش اعظم صادرات فولاد نه از طریق دریایی بلکه از طریق زمینی قابلیت مدیریت و صادرات به کشورهای منطقه و هم مرز را دارا می باشد.
از این رو فولادسازان همچنان از فرصت بسیار خوبی برای تداوم صادرات به بازارهای جهانی برخوردارند و در این راستا روش هایی وجود دارد که نیاز به سیستم های مالی و بانکی بین المللی ندارد و می تواند این تحریم ها را مدیریت نماید. در یک جمله : تحریم شاید تهدید باشد اما تاثیر آن در صنعت فولاد نسبت به آن چیزی که در صنعت نفت مشاهده می شود بسیار کمتر است.
سید حسین احمدی
مدیرعامل فولاد خراسان
اسدالله فرشاد
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران
