جمهوری اسلامی ایران از جمله کشورهای مطرح در سطح جهان به لحاظ برخورداری از منابع و ذخایر سرشار نفتی و گازی می باشد. منابع مزبور به عنوان مهمترین حامل ها در سبد انرژی جهانی، از زیر ساخت های اساسی و از مهمترین محورهای توسعه صنایع متعدد در هر کشوری به شمار آمده و از جایگاه راهبردی خاصی برخوردار می باشند. در واقع انرژی به همراه سایر عوامل تولید همچون زمین، نیروی کار و سرمایه از عناصر اساسی و بنیادین رشد صنعت و اقتصاد بوده و بنابراین برنامه ریزی اصولی و کلان جهت دسترسی به این منابع، بسیار ضروری و اجتناب ناپذیر است. در این راستا اکتشاف و شناسایی ذخایر نفتی وگازی، استحصال منابع و انتقال ذخایر به صنایع مختلف از جمله مهمترین اقدامات در این حوزه می باشد.
در حوزه صنعت آب نیز بر اساس محدودیت های دسترسی موجود با توجه به اقلیم گرم و خشک کشور، تنش های آبی متعدد و کمبود با رندگی؛ مدیریت و مصرف منابع آبی محدود، به شدت مد نظر مسئولان کشور در همه ادوار بوده است. در این راستا بهره گیری از منابع آبی موجود و در دسترس و انتقال آن به حوزه های گرم و خشک و نیز صنایع آب بر، از جمله راهبردهای بنیادین آبادانی و توسعه پایدار کشور می باشد.
با توجه به توضیحات اشاره شده، لزوم توجه و ضرورت بهره مندی از لوله های فولادی در اقطار مختلف، به عنوان مهمترین کالا جهت انتقال نفت، گاز و آب کاملا واضح و مبرهن است. در این میان سندیکای تولید کنندگان لوله و پروفیل فولادی با بیش از۱۴۰ بنگاه تولیدی بزرگ و کوچک و با ظرفیت بیش از ۱۸ میلیون تن طی سال ها تاسیس شده است. توانایی تولید انواع لوله های فولادی جهت احداث هزاران کیلومتر خطوط انتقال نفت، گاز و آب در راستای اجرای پروژه های مختلف عمرانی کشور، از جمله دستاوردهای این بخش عظیم در صنعت بوده است.
این توانمندی برگرفته از ساخت تجهیزات و ماشین آلات مختلف توسط صنعتگران داخلی بوده که گاها جهت توسعه، با انتقال دانش فنی و فناوری های مورد نیاز، سبب بومی شدن ساخت و تولید انواع لوله های فولادی گردیده و در واقع کشور را سال ها از واردات هر نوع لوله فولادی خطوط انتقال نفت و گاز شیرین و ترش و آب، بی نیاز و خودکفا نموده و از خروج میلیارد ها دلار جلوگیری نموده است.
بنابراین فناوری روز ساخت انواع لوله در میان تولیدکنندگان داخلی این محصول استراتژیک در کشور سال ها است وجود دارد اما موضوع مهم و اساسی در این میان، تامین مهمترین ماده اولیه مورد نیاز تولید این لوله ها، یعنی انواع ورق های فولادی می باشد که همواره چالش اساسی در تولید انواع لوله های فولادی بوده است.
در این راستا در حوزه ساخت ورق های مورد نیاز تولید لوله های خطوط انتقال گاز وآب بروش اسپیرال، فولاد مبارکه به عنوان یک سرمایه ملی، از قدیمی ترین شرکت های تامین کننده این نوع ورق های فولادی بوده است که با توجه به تقاضای بالا، تولیدکنندگان لوله در اقطار مختلف اکثرا با کمبود ورق در این بخش مواجه بوده اند که در صورت اجرایی شدن خط لوله ۱۵۰۰ کیلومتری انتقال آب از دریای عمان به استان های شرقی کشور که به تازگی مصوب شده است، قطعا نیاز تولیدکنندگان داخلی لوله های قطور فولادی به ورق های مورد نیاز بیشتر خواهد شد که می بایست تمهیدات لازم درخصوص تامین این ورق ها از هم اکنون اندیشیده شود.
در حوزه تولید لوله های فولادی خطوط انتقال نفت نیز تا قبل از راه اندازی طرح تولید ورق هایAPI محیط ترش در شرکت فولاد اکسین، ورق های مورد نیاز از خارج کشور تامین می گردید که با توجه به مسائل مرتبط با تحریم ها و عدم امکان واردات ورق های مرتبط، نیاز طرح راهبردی خط لوله ۱۱۰۰ کیلومتری انتقال نفت گوره به جاسک به این نوع از ورق های فولادی و ضرورت اجرای سریع این طرح، شرکت فولاد اکسین با اتکا به توان داخلی و برخورداری از دانش فنی روز، موفق به تولید این نوع ورق استراتژیک گردید که با توجه به برنامه های افزایش توان تولید مرتبط، قادر به پاسخگویی به تقاضای بخشی از نیاز این نوع ورق ها در کشور می باشد.
ضمن اینکه با راه‌اندازی و تکمیل طرح شهید خرازی (خط نورد گرم ۲) شرکت فولاد مبارکه، به ظرفیت تولید ورق‌های مورد نیاز ساخت لوله های فولادی نفت و گاز در کشور اضافه شده و ضمن خودکفایی کامل در تولید این نوع از ورق ها از خروج مبالغ قابل توجهی ارز از کشور جلوگیری خواهد شد.
اردشیر فاضلی
مدیرعامل شرکت بازرگانی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیکو)
سید رسول خلیفه سلطانی
دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران
مهندس مدنیفر
مدیرعامل شرکت اپال پارسیان سنگان
حمیدرضا طاهری زاده
عضو هیئت مدیره انجمن نوردکاران فولادی ایران
اسدالله فرشاد
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران
