تولید گسترده ریل ذوب آهن، منتظر چراغ سبز راه آهن

یکی از پروژه های بومی صنعت فولاد کشور، راه اندازي كارگاه توليد ريل در ذوب آهن اصفهان است. برای اطلاع دقیق تر از این پروژه چیلان با مهندس محمد امين يوسف زاده، سرپرست كارگاه نورد 650 ذوب آهن اصفهان به گفت و گو پرداخته است.

پروژه تولید ریل در چه مرحله ای است؟

این پروژه خاتمه یافته و در حال تولید و تنظیم نهایی تجهیزات هستیم و تاکنون هم حدود ۳۰۰ تن تولید آزمایشی موفقیت آمیز انجام داده ایم. در حال حاضر منتظر اعلام برنامه تولید براساس قرارداد نهایی با راه آهن هستیم و تولید به صورت انبوه را شروع کنیم. همچنین لازم است به این نکته اشاره کنم که در مورد تجهیزات مرتبط با قفسه های تولید ریل و کل موارد مربوط به مکانیک و هیدرولیک و حتی اتوماسیون آن با قاطعیت می توان ادعا نمود که صددرصد بومی سازی شده است.

تولید محصول ریل از نظر فنی چه تفاوتی با تولیدات مصالح ساختمانی دارد؟

از نقطه نظر متالورژیکی، فولاد ریل با مارک R260 فولاد با کربن بالا است که گراف حرارتی آن در کوره های حرارتی و همچنین تولید آن شرایط خاصی دارد اما از نقطه نظر فنی و مرتبط با ریل، فولاد با کربن بالا مقاومت به سایش و خمش بالایی را دارا است. این دو پارامتر از پارامترهای بسیار مهم ریل هستند. وجود کربن بالا از تا شدگی تاج ریل و همچنین سایش زودهنگام که عیوب بزرگی می باشند جلوگیری می کند. در مقابل فولادهای ساختمانی با کربن حداکثر ۲۵ صدم درصد، دارای انعطاف پذیری بالاتر و مقاومت به سایش کمتری هستند که پارامتر اصلی در فولادهای ساختمانی همان انعطاف پذیری و یا تافنس است. این امر باعث می شود در مقابل زلزله و حوداث غیر معمول طبیعی و ویرانی یکباره، ‌سازه استقامت کنند. در واقع هرچه کربن بالاتر رود، استحکام فولاد بیشتر می شود. به همین دلیل هم در قبل و حین تولید ریل سخت گیری های بسیار بالایی برای کنترل کیفیت آن انجام می شود و استاندارد در اینجا دامنه بالایی از تست ها را پیش بینی کرده است.

ظرفیت کارگاه و تولید ریل در این کارگاه چه میزان است؟

کل ظرفیت کارگاه با توجه به ترکیب تولید متداول آن حدود ۷۰۰ هزار تن در سال است که در صورت اشغال کامل این ظرفیت با ریل حدود ۴۰۰ هزارتن ریل در سال تولید خواهد شد. درکارگاه های نورد، توانایی تولید ریل را با مقیاس کیلوگرم در واحد متر محصول می سنجند و در این کارگاه و با اجرای این پروژه امکان تولید ریل تا ۸۵ کیلوگرم برمتر وجود دارد. برای اینکه این مقیاس بهتر درک شود، باید توجه نمود که ریل مورد نیاز راه آهن جمهوری اسلامیU33 با وزن واحد متر ۴۶.۲ کیلو و UIC60 با ۶۰.۲ کیلو گرم بر متر است.

در خصوص استاندارد و کنترل کیفی تولید ریل چه تست هایی انجام می شود؟

کنترل کیفی تولید ریل از دقت و سخت گیری بسیار بالایی برخوردار است. اولین مراحل سخت گیری تولید ریل، از فولاد سازی شروع می شود و بعد از آن تست های غیرمخرب خط نورد شروع خواهد شد که شامل چند بخش است: ۱- اندازه گیری اتوماتیک ابعاد در خط توسط دستگاه laser profile gage که اطلاعات مربوط به ابعاد نمونه بعد از قفسه نهایی و قبل از برش را به داخل کامپیوتر پست نهایی خط تولید فرستاده و زمانی که پروفیل به دامنه خارج از استاندارد نزدیک شود هشدار لازم به اپراتور داده می شود و اپراتور خط تولید نیز بر اساس اطلاعات دریافت شده اقدام به اصلاح پروفیل می کند. ۲- تست ها و آزمون های کنترل ابعاد بر اساس استاندار ۱۳۶۷۴ و نوع کلاس تولید ریل که با لوازم اندازه گیری دستی شامل شابلن های تصریح شده در استاندارد، کولیس و میکرومتر انجام می شود. ۳- تست های آزمایشگاهی که با ارسال نمونه آزمایشگاهی به آزمایشگاه تکمیل می شود و شامل چقرمگی شکست، رشد ترک ناشی از خستگی،آزمون خستگی، تنش های پسماند در پاشنه ریل، استحکام کششی و درصد ازدیاد طول نسبی و… است. ۴- تست های غیر مخرب آن لاین که توسط تجهیزات نصب شده در مرکز آزمون انجام می گیرد که از تجهیزات hi-tech تشکیل شده اند.