صادرات فولاد ایران از استراتژی تنظیم بازار عبور کرده است

صادرات فولاد تا پیش از این برای تنظیم بازار مطرح می شد و پس از تامین بازار داخل، مازاد در قالب صادرات به خارج از مرزها ارسال می شد اما به اعتقاد من، فولاد ایران از این مرحله عبور کرده و باید به گونه ای عمل شود که صادرات به عنوان استراتژی اصلی شرکت های فولادی مطرح شود. بازار فولاد در سال آینده تابع سیاست هایی است که خارج از حوزه فولاد صورت می گیرد و شرایط سیاسی جهان و وضعیت بین المللی تاثیرگذار خواهد بود. در مجموع به عقیده من سال 98 تغییر آن چنانی نسبت به سال 97 نخواهیم داشت اما در نیمه اول سال آینده مشکلات کمی بیشتر باشد که باید تلاش کنیم به روند عادی تولید باز گردیم.

مهندس فرزاد ارزانی، مدیرعامل فولاد هرمزگان در گفت و گو با « چیلان » با بیان اینکه شرکت فولاد هرمزگان یک شرکت صادرات محور است، گفت: در سال گذشته ۷۰ درصد محصولات این شرکت صادر شد و در ۱۰ ماهه اول امسال نیز با توجه به شرایط حاکم در کشور توانستیم ۵۵ درصد محصولات فولاد هرمزگان را صادر کنیم. وی افزود: با توجه به اینکه صادرات برای شرکت ها ارزآوری دارد و تولید هر تن فولاد ۱۰۰ تا ۱۲۰ دلار نیاز ارزی دارد لذا صادرات موضوعی است که برای شرکت های فولادی با توجه به پتانسیل آنها، مهم و برجسته است و به عنوان یک الزام باید به آن فکر شود.

با توجه به اینکه شما یکی از شرکت های صادرات محور فولادی هستید، چگونه به مدیریت بازار صادراتی در شرایط تحریم می پردازید؟
در امر صادرات بحث کیفیت، رقابت و قیمت خیلی مهم است و این اهمیت در فولاد حساس تر است چراکه ایران با کشورهای CIS نظیر روسیه و اوکراین رقیب بوده و این رقابت شدیدتر شده و فولادسازان در تلاشند تا سهم خود از بازارهای صادراتی را حفظ نمایند. از اینرو انتظار می رود بخشی از این محرک ها از طریق مشوق ها و تسهیلات صادراتی دولت فراهم شود و در شرایط فعلی بهتر است شاهد پر رنگ تر شدن این مشوق ها باشیم تا فولادسازان با اطمینان خاطر بیشتری به صادرات بپردازند.

وضوع مهم دیگر در امر صادرات، جابجایی و نقل و انتقال پول است، گفت: اگر شرایطی فراهم شود که موضوع جابجایی پول نیز تسریع شود انگیزه صادراتی واحدها افزایش خواهد یافت. به عبارت دیگر به دلیل تحریم، مشکلاتی در نحوه بازگشت ارز ایجاد شده و بهتر آن است در کنار اقداماتی که شرکت ها در این زمینه انجام می دهند، شاهد تشکیل ستادی در وزارت صنعت، معدن و تجارت باشیم. به نظر می رسد با این اقدام و حمایت های انجمن تولیدکنندگان فولاد، روند فعلی مدیریت خواهد شد.

موضوع مهم دیگر بازگشت ارز حاصل از صادرات به داخل کشور و ثبت در سامانه نیما می باشد. در واقع شرکت ها نیازهای ارزی دارند و بخشی از ارز بازگردانده شده به کشور می بایست صرف تامین نیازهای ارزی خودشان شود و باید به آنها این اجازه داده شود.

صادرات همیشه تحت تأثیر تنظیم بازار داخل و توازن در زنجیره فولاد بوده است، به نظر شما چگونه می توان صادرات پایدار داشت؟
یکی از موضوعات تسهیل گر صادراتی، توازن در بازار داخل است به عبارتی باید بتوان توازنی در داخل کشور ایجاد کرد تا از طریق توازن در زنجیره تولید، صادرات به عنوان یک اصل اساسی برای کل کشور مطرح باشد. به این مفهوم که صادرات تا پیش از این برای تنظیم بازار مطرح می شد و پس از تامین بازار داخل، مازاد در قالب صادرات به خارج از مرزها ارسال می شد اما به اعتقاد من، فولاد ایران از این مرحله عبور کرده و باید به گونه ای عمل شود که صادرات به عنوان استراتژی اصلی شرکت ها مطرح شود.

در همین رابطه و برای پیگیری و پیاده سازی بهتر این موضوع و حفظ بازارهایی که بدست آمده است، باید در زنجیره داخل توازن ایجاد کرد تا نیاز بازار و گردش محصول و مواد اولیه به صورت پایدار تامین گردد تا همواره بتوان میزان صادرات را حفظ نمود و بازاری که بدست آمده به دلیل عدم توازن زنجیره از بین نرود. موضوع دیگر در امر صادرات، نگاه به واردات و مدیریت آن است تا آسیبی به شرکت ها وارد نشود و صادرات را نیز به صورت پایدار داشته باشیم. همچنین ورود به بحث توسعه ها نیز سبب صادرات پایدار واحدها خواهد شد و در همین راستا تامین مالی به بهبود و توسعه صادرات کمک می کند.

البته برخی موضوعات همانند رشد اقتصادی و مصرف ظاهری فولاد در کشور از جمله موضوعاتی است که فولادسازان در آن دخالتی نداشته و خارج از محدوده اختیارات آنان است و سیاستگذاری کلان کشور باید به ثبات بازار کمک کند.

مذاکرات شما و سایر تولیدکنندگان برای تامین نیازهای ارزی به کجا رسیده است؟

طبق اعلام بانک مرکزی شرکت های با صادرات بیش از ۱۰ میلیون یورو موظفند ۹۰ درصد ارز خود را در سامانه نیما ثبت نمایند که شرکت های فولادی نیز جزو همین رسته قرار می گیرد، این امر سبب خواهد شد فولادسازان قادر به تامین نیازهای ارزی خود نباشند چراکه واحدها نیازهای ارزی خود را از محل صادرات تامین می کنند تا چرخه تولید و اقتصاد بچرخد. اخیرا با بانک مرکزی در این رابطه جلسه داشتیم و مذاکراتی صورت گرفت و توافقاتی نیز حاصل شد تا این موضوعات مدنظر قرار بگیرد در غیر این صورت شرکت ها دچار مشکل شده و می تواند منجر به توقف تولید گردد که توقف تولید به معنای بیکاری و تعطیلی کل زنجیره ارزش و چرخه بالادست و پایین دست فولاد می شود.

یکی از دغدغه تولیدکنندگان تقویت زیرساخت ها است، چرا که توسعه صنعت فولاد نیازمند توسعه زیرساخت ها است. نظر شما در این باره چیست؟

اگر بخواهیم اصولی به این موضوع نگاه کنیم و رتبه دهم خود را در رده بندی جهانی حفظ نموده یا حتی آنرا بهبود دهیم طبیعتا فولاد نیازمند توسعه است و این توسعه نیازمند زیرساخت و مباحث حمل ریلی، جاده ای، دریایی، آب، برق و گاز است و تمامی اینها نیاز به تامین مالی دارد اما شرکت ها در بحث توسعه زیرساخت ها در شرایطی نیستند که بتوانند سرمایه گذاری کنند. این وظیفه دولت است که زیرساخت های لازم را برای توسعه صنعتی فراهم کند. شرکت ها در تلاش برای حفظ وضعیت موجودند درحالی که سرمایه گذاری در زیرساخت ها نیازمند منابع مالی بالا است. لذا با توجه به مشکلاتی که در حال حاضر وجود دارد، اولویت حفظ تولید است تا چرخ تولید به خوبی حرکت کند.

آیا اهداف فولاد هرمزگان برای سال ۹۷ محقق شده است؟

فولاد هرمزگان تلاش کرده نیازهای خود به مواد اولیه را از طریق شرکت های داخلی تامین نماید البته در بحث نیازهای خارجی نیز همان گونه که اشاره کردم از طریق منابع ارزی تحت اختیار خودمان تامین می کنیم. اگرچه نمی توان منکر این موضوع شد که در تامین نیازهای ارزی دچار مشکل هستیم اما در تلاش هستیم تا این مشکلات را رفع نماییم و خوشبختانه تاکنون مشکل حادی در این زمینه نداشته ایم و عملکرد ۱۰ ماهه فولاد هرمزگان و افزایش تولید نیز گویای همین موضوع می باشد و امیدواریم به اهداف تعریف شده برای سال جاری برسیم.

اهداف ما در بخش تولید محقق شده و تنها در صادرات همان گونه که گفتم پارسال ۷۰ درصد صادرات داشتیم اما در ۱۰ ماهه امسال به ۵۵ درصد رسیده بود اما امیدواریم تا پایان سال با اقداماتی که انجام داده ایم شاهد بهبود روند باشیم هرچند که اعتقاد من تاکنون با شرایط موجود موفق بوده ایم.

آقای ارزانی، تحلیل شما از شرایط بازار فولاد در سال آینده چیست؟

اگرچه پیش بینی و اظهار نظر در مورد سال آینده کمی سخت و زود باشد ولی به نظر می رسد تابع سیاست هایی است که خارج از حوزه فولاد است و شرایط سیاسی جهان و وضعیت بین المللی تاثیرگذار خواهد بود. در مجموع به عقیده من سال ۹۸ تغییر آن چنانی نسبت به سال ۹۷ نخواهیم داشت و امیدواریم با توجه به پتانسیل هایی که فولادسازان داخلی دارند و حمایت های بانک مرکزی، دولت و وزارت صمت از این وضعیت گذر کنیم. در واقع پیش بینی این است که در نیمه اول سال آینده مشکلات کمی بیشتر باشد چون به واسطه آغاز سال، شاهد کاهش تولید خواهیم بود اما باید تلاش کرد به روند عادی تولید باز گردیم.