مهندس محمد امين يوسف زاده سرپرست كارگاه نورد 650 ضمن بیان اینکه متاسفانه با وجود رکود حاکم بر بازار فولاد، هجوم واردات به کشور همچنان یک چالش بزرگ محسوب شده و حتی با وجود کاهش حجم واردات، اما هنوز هم صورت می گیرد و در نتیجه صنعت فولاد کشور نیازمند حمایت بیشتر ناحیه دولت است.

در ادامه گفت و گو با سرپرست کارگاه نورد 650 ذوب آهن را خواهید خواند:

استفاده از تير ورق هيچ كدام از استانداردهاي مصوب ايمني را پوشش نمي دهد

مهندس يوسف زاده گفت: نورد 650 يكي از معدود كارگاه نورد سنگين در دنيا است كه به دليل وجود موتورهاي بزرگ و تا شش  مگاوات ، توان و تنوع توليد پروفيل هاي سنگين بسياري نظير : تيرآهن هاي معمولي I- beam در مقطع فعلي تا  300 ميلي متر و بزودي و پس از تكميل پروژه توسعه تا 500 ميليمتر ، تيرآهن هاي بال پهن H-beam در مقطع فعلي تا 200 ميليمتر و به زودي و پس از تكميل پروژه توسعه تا    300   ميلي متر ،  انواع ريل تا وزن 75 كيلوگرم بر متر ، انواع گرد تا قطر 150 ميليمتر ، انواع آرك معدن ، انواع ناوداني هاي بزرگ ، انواع نبشي هاي سنگين و انواع بيلت نوردي تا 130*130 را دارا است . در اين ميان پروفيل هاي H به عنوان يكي از متداول ترين مصالح ساختماني در اكثر كشورهاي پيشرفته و داراي سازمان نظام مهندسي مدرن ، يكي از پرمزيت ترين مصالح ساختماني به شمار مي روند .

عمده توليد كارگاه نورد 650،‌ صادراتي و به مقصد اروپا است

 وي در خصوص تاريخچه توليد تيرآهن بال پهن افزود : اولين توليد آزمايشي H در نورد 650 در تاريخ پنجم تيرماه سال 86 و با سايز 0H16 آغاز شد  و در مقطع فعلي تا سايز H200 را در دو گروه معمولي و سبك به توليد انبوه رسانده و به بازار عرضه كرده ايم. در حال حاضر عمده توليد كارگاه نورد 650،‌ صادراتي و به مقصد اروپا است .

مزاياي پروفيل هاي H نسبت به بتن مسلح

سرپرست كارگاه نورد 650 در ادامه و ضمن اشاره به اينكه پروفيل هاي H نسبت به بتن مسلح ، مزيت هاي بسياري دارند و حتي از قابليت جايگزيني نيز با بتن نيز برخوردار هستند ، مزيت هاي اين محصول را چنين برشمرد : توليد راحت ، وزن سبك و صرفه جويي در هزينه ها ، انعطاف پذيري سبك معماري در طراحي فضاهاي بزرگ تر و تقسيم بندي بسيار ساده تر فضاهاي داخل ساختمان براي سلايق مختلف و متنوع  مالكان ساختمان ،كاهش ابعاد ستون ها و در نتيجه افزايش فضاي مفيد سازه تا در حدود 3 الي 6%  وكاهش مصرف انرژي به دليل  شكل خاص و استاندارد  پروفيل در استفاده از ديوارهاي پيش ساخته صنعتي و عايق حرارتي كه منجر به كاهش 65 درصدي مصرف انرژي مي شود ، كاهش آلودگي صوتي به دليل سهولت در به كارگيري پوشش هاي ايزولاسيون صوتي و تسريع در اجراي سازه حتي در فضاهاي محدود از جمله مزيت هاي پروفيل H نسبت به بتن مسلح است .

وي با اشاره به اينكه اجراي سازه به روش اسكلت فلزي بر اساس آمار بين المللي سبب كاهش در  وزن سازه تا 15 درصد ،‌ مصرف بتن تا 50 درصد ،‌  هزينه هاي كارگري تا 75 درصد و هزينه هاي پي ريزي 20 الي 30  درصد مي شود ، ادامه داد :  قابليت بالاي صنعتي سازي سازه دركارخانه خارج از محوطه ساختمان سازي به دليل انعطاف پذيري  در طرح دهي ساختمان به روش اسكلت فلزي ،  سازه هاي فولادي بر پايه H داراي قابلت بالاي تغييرفرم پلاستيكي در مقابل زلزله و توفان بوده و با افزايش ميزان عرض مقطع پروفيل استحكام فشاري (compressive strength ) و مقاومت در مقابل خمش جانبي (resistance to lateral bending strength)  تا 1.5 برابرستون هاي با بتن مسلح افزايش پيدا مي كند . در نتيجه سطح ايمني سازه را به همين ميزان در مقابله با زلزله بالا مي برد و از ريزش يكباره سازه هنگام وقوع زلزله جلوگيري مي نمايد . موضوعي كه در كشور ما علي رغم زلزله خيز بودن و قرار گرفتن روي نوار زلزله  مغفول مانده است ، در حاليكه در ژاپن جزء الزامات اجباري ساختمان سازي مي باشد .

تمام مراحل توليد محصول بر اساس استاندارد و با دقت بالا كنترل مي شود

محصولات ذوب آهن اصفهان بر اساس گواهي CE از سطح كنترل كيفي بسيار بالايي برخوردار هستند

مهندس يوسف زاده فرايند توليد اين محصول را چنين تشريح كرد : براي H هاي تا سايز 200 ميلميتر از شمش ريخته گري تا ابعاد 250*360 استفاده مي شود كه در حال حاضر در ذوب آهن اين امكان فراهم است .براي Hهاي با سايز بالاتر از 200 ميليمتر به دليل اينكه امكان ريخته گري شمش با ابعاد بالاتر نه تنها در ذوب آهن بلكه در هيچ جاي دنيا مقدور و مقرون به صرفه نيست ، بايد از شمش BEAM BLANK  استفاده شود كه شكل آن نزديك به خود پروفيل H در مراحل اوليه نورد آن  است  ضمن اينكه منجر به كاهش پاس هاي نوردي مي شود و علاوه بر صرفه جويي در مصرف انرژي الكتريكي نورد ، كارگاه نورد را از  موتورهاي نوردي بسيار بزرگ بي نياز مي كند. مانند ساير پروفيل هاي ديگر ، شمش ريخته گري شده  در كوره هاي پيش گرم  پس از رسيدن به دماي بالاي 1180 درجه  سانتيگراد ، توسط قفسه هاي  نوردي و طي 15 الي 17 عبور براساس استاندارد DIN10034 به ابعاد مورد نظر خواهد رسيد و متعاقباً پس از خنك شدن روي بسترهاي خنك كننده و با دماي حدود 80 درجه، صافكاري شده  و  سپس بسته بندي مي شود . بديهي است در تمامي مراحل توليد از لحظه ريخته گري تا شارژ در كوره و نورد تا صافكاري تمامي پارامترهاي ابعادي براساس استاندارد( عموما DIN 1025) با دقت و سخت گيري بسيار بالايي كنترل خواهد شد . به ويژه در  ذوب آهن اصفهان كه داراي گواهي CE (مجوز صادرات به اتحاديه اروپا ) است سطح كنترل كيفي محصول بسيار بالا است . بعد از نورد هر ذوب دو نمونه جهت تست هاي آزمايشگاهي شامل كشش ، خمش ، ضربه و.... به آزمايشگاه ارسال خواهد شد و پس از اخذ جواب محصول توليد شده و تاييد آن توسط كنترل كيفي محصول توسط واگن و تريلي به انبار و يا مستقيماً با تريلي وارد بازار خواهد شد .

وي  در پاسخ به اين سوال كه آيا واردات اين محصول هم اكنون صورت مي گيرد گفت : با وجود توليد انواع تيرآهن و ميلگرد در كشور و توقف اكثر كارخانجات به دليل ركود ، هنوز انواع تيرآهن و ميلگرد وارد كشور مي شود و اين موضوع مشكلات بسيار جدي براي توليدكنندگان فولاد ايجاد كرده است .

توليد  پروفيل هاي H از حدود 10 سال پيش در ذوب آهن آغاز شد

مهندس يوسف زاده در پاسخ به اين سوال كه سالانه چه ميزان از انواع تيرآهن بال پهن توليد و روانه  بازار مي شود گفت : متاسفانه به دليل ساختار فني و اصول طراحي حاكم بر سازمان نظام مهندسي كشور، كه دانش و محاسبات آنها عمدتاً بر مبناي سازه هاي بتني است وكمبود منابع طراحي سازه براساس H  ، اكثر منابع محاسباتي  سازه بر مبناي سازه هاي بتني است كه از ميلگرد استفاده مي شود  و از طرف ديگر توليد  پروفيل هاي H از حدود 10 سال پيش در ذوب آهن آغاز شد . به اعتقاد بنده عدم شناخت بازار نسبت به اين پروفيل و عدم تبليغات كافي روي اين محصولات منجر به لختي حركت طراحان  به سمت اين محصولات شده است . بنابراين اشتياق بازار براي اين محصول چندان بالا نيست . در صورتي كه استفاده از اين محصول در سازه هاي مرتفع و در شهرهاي بزرگ و پرترافيك  سبب تسريع در اجراي سازه مي شود . همچنين در سازه هاي صنعتي و  پل ها نيز مي توان از اين محصول كيفي و استاندارد بهره گرفت .

از ديدگاه شما چرا همچنان محصولات فاقد استاندارد مانند تيرورق در صنعت ساختمان همچنان مورد استفاده قرار مي گيرد نيز از جمله سوالات بود كه مهندس يوسف زاده در پاسخ گفت : عدم نظارت كافي از طرف نهادهاي مسئول در امور شهرسازي و اداره استاندارد و كمبود عرضه و سودجويي افراد غير كارشناس از عوامل بسيار مهم محسوب مي شود .  يقيناً كمبود عرضه و تنوع اين محصول منجر به سود جويي افراد و شركت هاي غيرمجاز  خواهد شد .  بايد تاكيد كرد كه استفاده از تير ورق داراي ريسك بسيار بالايي است .

وي افزود : روش توليد تيرورق به صورت جوشكاري در پروسه توليد داراي استاندارد  و كنترل هاي  بسيار سختگيرانه است زيرا فرايند اتصال به روش جوش، جزء اتصالات مخاطره آميز است كه نياز به بازرسي هاي بسيار حساب شده و تست عيب يابي دقيق دارد زيرا محل جوش ،  جداي از اينكه مكان مناسبي براي  تجمع حفره ، آخال و جدايش محسوب مي شود ،كلوني جوش هم نسبت به فلز پايه هميشه ضعيف تر و مناطقي را تشكيل مي دهد (HAZ) كه  مستعد شروع ترك مي باشد . تصور كنيد افراد سود جو بخواهند در كارگاه هاي غير مجاز و به روش دستي اقدام به جوشكاري نمايند و در پايان استفاده از هر الكترود ، جوش قطع شود.  اگر بنا را براين بگذاريم كه جوشكار فردي  بسيار دقيق و متعهد بوده  است و هر بار گل جوش را كامل تميز و برس ميزند ( غير ممكن ) ،  باز قطع و وصل شدن جوش به عنوان نقطه ضعف عمل كرده و در صورت بروز زلزله و توفان فاجعه بار خواهد بود و اين موارد حتي در جوشكاري هاي اتوماتيك نيز در صورت بروز قطع جريان برق اتفاق مي افتد .

وي اضافه كرد : بعد از توليد بايد مناطق جوش بازرسي فني و به كمك تجهيزات پيشرفته  عيب يابي شوند كه يقيناً به دليل هزينه هاي مترتب بر آن توليد كنندگان زير بار آن نمي روند بنابراين اگر دقت كنيم در مي يابيم از هر نظر استفاده از تيرورق هاي توليدي ( كه عمدتاً در كارگاه هاي غير مجاز و بدون بازرسي توليد مي شوند ) پر مخاطره است و هيچكدام از استاردهاي مصوب ايمني را پوشش نمي دهند.

توليد تيرآهن بال پهن هيچ گونه تبعات زيست محيطي ندارد

مهندس يوسف زاده در بخشي ديگر از سخنان خود به مباحث  مسايل زيست محيطي توليد تيرآهن بال پهن پرداخت و گفت : اين محصول مطلقاً  نه تنها تبعات زيست محيطي منفي ندارد بلكه كاملا برعكس ، دوست دار محيط زيست است .  همان طور كه اشاره شد به دليل كاهش محسوس مصرف سيمان ، ماسه و سنگ و جلوگيري از تحليل منابع و در كنار آن بازيافت 100 درصد  تيرآهن  H و حدود 80 درصد  ساير مصالح نقطه قوت در صنعت ساختمان و ساير صنايع مرتبط ،‌حركت به سوي سازه هاي با اسكلت فلزي است .

ذوب آهن اصفهان توليد تيرآهن H تا سايز 300 ميليمتر را هدف گرفته است

سرپرست نورد 650 در پاسخ به اين سوال كه كارگاه توليد تير آهن بال پهن ذوب آهن چه برنامه هايي را براي آينده در دستور كار قرار داده است گفت: از سال 86 توليد H در نورد 650 استارت زده شد و تاكنون موفق شده ايم  سايزهاي 140-160-180 و 200 ميليمتر را در دو گروه معمولي و سبك توليد نماييم و با ساختار فني كه تا سال قبل داشتيم به دليل محدوديت در قفسه نهايي و عدم تجهيز كارگاه به روش تاندم ميل توانايي توليد سايز بالاتر از 200 وجود نداشت. از اين رو و همزمان به طرح توليد ريل تصميم گرفته شد كه كارگاه از سبك نورد ناپيوسته به نورد تاندم ميل تجهيز و تغيير داده شود كه با تكميل آن  بزودي شاهد توليد H تا سايز 300 ميليمتر خواهيم بود  و قطعا خبر آن به اطلاع هم وطنان عزيز خواهد رسيد.

مهندس يوسف زاده در خصوص چالش هاي توليد تيرآهن بال پهن خاطر نشان كرد: در مقطع فعلي ركود حاكم بر بازار فولاد و هجوم واردات بزرگترين چالش صنعت فولاد كشور به حساب مي آيد. با وجود اين كه  شاهد كاهش واردات بوده ايم ولي در سال 95 بنا بر آمارهاي مندرج در سايت هاي فولادي هنوز واردات انجام مي شود، حقيقتاً صنعت فولاد نياز به حمايت جدي تر و بيشتري از ناحيه دولت دارد.

ذوب آهن اصفهان به منظور رعايت بالاترين سطوح استانداردهاي توليدي در محصولات، هزينه تمام شده بالاتري را متحمل مي شود.

محصولات غير استاندارد ارزان تبعات خطرناك بسياري دارند

وي ضمن اشاره به اينكه عدم نظارت كافي بر محصولات وارداتي و حتي توليد شده  در معدودي از كارگاه هاي خصوصي و عدول از حدود استاندارد مشكل آفرين است ،‌  بيان كرد :   قاعدتا كارخانه اي  به عظمت و قدمت ذوب آهن اصفهان به دليل برند ريشه دار و رعايت بالاترين سطوح استانداردهاي توليدي و اخذ گواهينامه هاي كيفيت متعدد ، هزينه تمام شده بالاتري را متحمل مي شود و برعكس در كارگاه هاي كه اهميت زيادي به توليد استاندارد نمي دهند و نظارت نهادهاي جنبي هم كفايت نمي كند ،  هزينه تمام شده آنها پايين تر مي شود و با توجه به غير فني بودن بازار مصرف و جذابيت آن ، حتي كاهش جزيي قيمت محصول ، اشتياق بيشتر مصرف كننده به سمت آن را در پي دارد در حالي كه متاسفانه از تبعات بسيار خطرناك آنها در صورت بروز حوادث طبيعي ، اطلاعي ندارد .