مهندس علی خیراللهی، مدیر عامل شرکت کیمیا معادن سپاهان در گفت و گو با چیلان ضمن تشریح فعالیت های این شرکت به ظرفیت های بخش معدن در اقتصاد ایران پرداخته است. وی معتقد است حوزه معدن قابلیت دارد تا فراتر از نفت در اقتصاد و اشتغال کشور ایفای نقش نماید و در این بین باید به بخش خصوصی نیز اعتماد کرد.

بخش معدن از چه ظرفیتی در اقتصاد کشور برخوردار است؟

طی بیش از دو دهه فعالیت که در حوزه معدن داشتم همیشه بر این اعتقاد بوده ام که این بخش حتی می تواند فراتر از نفت در اقتصاد و اشتغال کشور ایفای نقش کند ولی متأسفانه دولتمردان به این باور نرسیده اند که حمایت از معدن می تواند مؤثر واقع شود. برای نمونه، اگر بخش اکتشاف را در نظر بگیرید متوجه می شوید که ما متوسط 50 مترعمق کار اکتشاف داریم که برای کشوری مثل ایران رقم بسیار پایینی است یا در بخش بهره برداری هنوز مکانیزه عمل نمی کنیم. اگرچه، اکثر معادنی که پروانه بهره برداری می گیرند، طرح و برنامه دارند ولی عملکردشان پایبندی به برنامه را نشان نمی دهد. بنده قبل از ورود به این حوزه از ظرفیت هایی که در این بخش وجود داشت آگاه بودم و چون رشته ام و سابقه کاری ام معدن است از زیرساخت ها و امکاناتی که در حوزه معدن وجود داشت مطلع بودم بعد از فعالیت در شرکت های دولتی و نیمه دولتی به اکتشاف معدن روی آوردم و در منطقه کردستان اکتشاف کردم؛ در مرحله اول به یک میلیون تن سنگ آهن رسیدیم و در فاز بعدی به 10 میلیون تن ذخیره قطعی دست یافتیم و الان که در اکتشافات تکمیلی تر هستیم امیدوارم ذخیره قطعی ما به بالای 20 میلیون تن برسد.

کیمیا معادن سپاهان از چه زمانی و با چه هدفی اقدام به تکمیل زنجیره ارزش فولاد کرد؟

در چند سال اخیر مواد معدنی را به صورت خام و سنگ آهن دانه بندی صادر می کردیم ولی با توجه به بازاری که از سه سال پیش ایجاد شد، برآن شدیم که ارزش افزوده بیشتری ایجاد کنیم و نهایتاً وارد فاز احداث کنسانتره شدیم.  در فاز اول، یک واحد 400 هزارتنی کنسانتره به دست رئیس جمهور در فروردین96 در کردستان احداث شد.

محصول واحد کنسانتره شرکت صادراتی است یا به صنایع داخلی تحویل داده می شود؟

در حال حاضر محصول خود را به فولاد مبارکه اصفهان و فولاد خوزستان می دهیم. به دلیل نیازی که کشور داشت تا امروز یک کیلو کنسانتره را صادر نکردیم درحالیکه که می توانستیم با قیمت بالاتری صادرات داشته باشیم.

آقای خیراللهی، طرح های توسعه کیمیا معادن سپاهان در چه وضعیتی است؟

با توجه به زیرساخت هایی که در بخش معدن داریم، فاز دوم یک واحد 500 هزار تنی کنسانتره را شروع کردیم که با احداث این واحد به تولید 900 هزار تن کنسانتره می رسیم. شرکت برای ارزش افزوده بیشتر وارد فاز گندله 600 هزار تنی شد و  نهایتاً تا هشت ماه آینده دو طرح گندله600 هزار تنی وکنسانتره500 هزار تنی به مرحله احداث می رسد.

آیا کیمیا معادن در طرح فولاد کردستان سهم دارد؟

طبق مصوبه ستاد اقتصاد مقاومتی و در راستای تحقق طرح جامع فولاد، پیش بینی شده بود که یک واحد 6/1میلیون تنی آهن اسفنجی برای استان کردستان طراحی شود و پیرو این مصوبه، طرح فولاد کردستان شکل گرفت. با توجه به اینکه مجتمع کیمیا معادن سپاهان و صبا نورکه زیر مجموعه توسعه معادن و فلزات بوده و دارای بیشترین میزان تولید کنسانتره وگندله در استان هستند، این دو مجموعه به عنوان منابع تامین کننده خوراک فولاد کردستان در نظر گرفته شدند و مقرر شده 44 درصد ایمیدرو،20 درصد کمیته امداد،20 درصد توسعه معادن و فلزات به نمایندگی صبا نور و16 درصد مجموعه کیمیا معادن سپاهان سهامداران شرکت فولاد کردستان می باشند. این شرکت درحال حاضر شکل گرفته و هیئت مدیره آن نیز انتخاب شده و احداث فاز اول 800 هزار تن میدریکس توسط آقای شریعتمداری، وزیر وقت صنعت کلنگ زنی شد. در بیجار هم یک واحد  800 هزارتنی درحال احداث است. بنابراین مجموعه دو واحد آهن اسفنجی قرار است به مرحله مقاطع فولادی و نهایتا محصولات فولادی برسد.

شما چه برآوردی از سرمایه گذاری مورد نیاز برای تکمیل طرح های کنسانتره و گندله و فولاد کردستان دارید؟

شاید برای شما جالب باشد که زمان صدور مجوز تا افتتاح فاز یک کارخانه کنسانتره در کمتر از 8 ماه رقم خورده است. این موردها نشان می دهد که ظرفیت خوبی در بخش خصوصی وجود دارد. سرمایه گذاری مورد نیاز در فاز دو کنسانتره، نزدیک به 70 میلیارد تومان، واحد گندله سازی حدود 120 میلیارد و در فولاد کردستان بین چهارهزار میلیارد تومان برآورد شده است.

بخش اول فاز کنسانتره توسط یک شرکت ترکیه ای-آلمانی طراحی شده بود. در ادامه و بعد از نصب، با طراحی های انجام شده موفق شدیم مرحله توسعه را خودمان با تشکیل یک شرکت فنی مهندسی پیش ببریم. به گونه که الان می توانیم طراحی  و ساخت انواع آسیاب های گلوله ای در هر اندازه ای را در معادن داشته باشیم.

به نظر شما، چالش شرکت های معدنی و فعال در حوزه صنعت فولاد چیست؟

متاسفانه مشکلی که در کشور وجود دارد این است که خیلی از قوانین و دستورالعمل ها بدون حضور بخش خصوصی نوشته است. امیدوارم با حضورآقای رحمانی در وزارت صمت، بخش خصوصی معدن مورد توجه و حمایت قرار گیرد و امیدواریم با هم افزایی دولت و تشکل های معدنی و صنعتی، معدن و صنایع معدنی جایگزین نفت شود و شاهد ارزش افزوده، اشتغال و جلوگیری ازخام فروشی در این بخش باشیم.