بازار فولاد ایران وضعیت مناسبی را در خرداد و تیرماه سال 1401 تجربه نکرده است و خصوصاً شرکت‌هایی که بخش بزرگی از رنجیره فولاد را در دل خود ندارند، در حاشیه زیان قرار گرفته‌اند. قیمت پایه شمش فولادی در بورس کالا به نرخ‌های قراضه آهن در بازار نزدیک شده است و برای طیفی از شرکت‌های فولادی، خصوصاً واحدهای ذوب القایی، قیمت‌های فروش محصولات، پایین‌تر از قیمت تمام‌شده تولید است. کاهش قیمت شمش در بورس کالا قیمت میانگین موزون شمش فولادی در بورس کالا که در ابتدای سال جاری 15062 تومان به ازای هر کیلو بود، در هفته منتهی به 17 تیر به 13869 تومان به ازای هر کیلو رسید. این بدان معناست که در اواسط تیر نسبت به ابتدای سال، قیمت شمش فولادی در بورس کالا 7.9 درصد کاهش یافته است. کاهش قیمت فروش شمش در حالی روی داده که هزینه نیروی انسانی، حامل‌های انرژی و کرایه حمل در سال جاری افزایش قابل توجهی یافته و این امر هزینه تولید را بالا برده است. همزمان با رکود در بازار فولاد، شرکت‌های فولادی با محدودیت‌های مصرف برق نیز روبرو هستند و این محدودیت‌ها نیز هزینه آن‌ها را افزایش و سودآوری‌شان را کاهش داده است. در نمودار زیر روند حجم و قیمت معاملات شمش در بورس کالا را ببینید:

کاهش قیمت آهن اسفنجی در بورس کالا قیمت آهن اسفنجی در بورس کالا نیز کاهش قابل توجهی را تجربه کرده است. قیمت میانگین موزون آهن اسفنجی در بورس کالا که در ابتدای سال جاری 9917 تومان به ازای هر کیلو بود، در هفته منتهی به 17 تیر به 7967 تومان به ازای هر کیلو رسید که حاکی از کاهش 19.7 درصدی نسبت به ابتدای سال جاری است. محدودیت مصرف برق واحدهای فولادسازی و شرایط دشوار نگهداری آهن اسفنجی باعث شده تا تقاضا برای آهن اسفنجی کاهش شدیدی را تجربه کند و این امر باعث شده تا میزان کاهش قیمت آهن اسفنجی بیش از میزان کاهش قیمت شمش فولادی باشد. در نمودار زیر روند حجم و قیمت آهن اسفنجی در بورس کالا را ببینید:

کاهش نسبت قیمت آهن اسفنجی به شمش «فخوز» روند معاملات شمش و آهن اسفنجی در بورس کالا به نحوی بوده که کاهش نسبت قیمت آهن اسفنجی به شمش فولاد خوزستان را درپی داشته است. نسبت قیمت آهن اسفنجی به شمش فولاد خوزستان در ابتدای سال جاری 65.7 درصد و در هفته منتهی به 17 تیرماه سال جاری 55.9 درصد بوده است. واحدهای احیاء مستقیم تولیدکننده آهن اسفنجی در سال گذشته از سودآوری نسبتاً بالایی برخوردار بودند. با این وجود، تحولات بازار فولاد و محدودیت‌های مصرف برق فولادسازان باعث شده تا خصوصاً در خرداد و تیرماه سال جاری از حاشیه سود تولیدکنندگان آهن اسفنجی کاسته شود. نسبت قیمت آهن اسفنجی به شمش فولاد خوزستان را در نمودار زیر ببینید:

*این نوشته در شماره 103 نشریه چیلان منتشر شده است.