‌به گزارش چیلان، ‌به نقل از روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خراسان رضوی علیرضا اشرف در نشست دبیرخانه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی که به مشکلات صنایع فولادی استان به واسطه عرضه قراضه نامرغوب از سوی واحدهای بازیافتی کوچک و بزرگ اختصاص داشت، عنوان کرد: واقعیت این است که روش سنتی بازیافت فلزات در ایران، از نظر کیفی و کمی جوابگوی نیاز فعلی صنعت فولاد نیست.

وی ادامه داد: برای ساماندهی این روند باید تعاونی‌ها یا واحدهای صنعتی پیشرفته‌ای از سوی همین صنایع فولادی فعال در استان ایجاد شود تا قراضه مناسب فولادسازهای این منطقه تامین شود. صنایع فولادی فعال استان باید طرحی جامع با چاشنی راهکارهای عملیاتی ارائه نمایند تا بتوان از آن به عنوان یک الگوی کشوری برای ساماندهی روند تفکیک این ماده اولیه مورد نیاز صنایع مذکور، بهره برد.

اشرف خاطرنشان کرد: در نتیجه با صنعتی کردن بازیافت خودروهای فرسوده علاوه بر اینکه می‌توان قراضه مناسب و کافی برای صنعت فولاد فراهم کرد، می‌شود این صنعت را در مسیر صحیح عرضه و تقاضا قرار داد و به سرعت گام بزرگی در راستای پاکسازی محیط زیست در کشور برداشت.

مشکلات محیط زیستی مصرف قراضه نامرغوب در صنعت فولاد

شهرام صابر طهرانی، مدیر پژوهش و توانمندسازی مجتمع فولاد خراسان رضوی، با اشاره به تاثیر قراضه نامرغوب بر عملکرد تولید فولاد مذاب با نگاهی به شرایط زیست محیطی عنوان کرد: قراضه فولاد به عنوان یک ماده اولیه صنایع فولاد در تجارت بین‌الملل نقش و اهمیت زیادی پیدا کرده است. در این میان کیفیت قراضه، نقش مهمی را ایفا می‌کند، چنانکه استفاده از قراضه تمیز به کاهش قابل ملاحظه مصرف انرژی و جلوگیری از انتشار گازهای گلخانه‌ای می‌انجامد.

وی اضافه کرد: متاسفانه در صنعت بازیافت فلزات از روش در اصطلاح دستی استفاده می‌شود که همین امر به واسطه احراز نشدن شرایط زیست محیطی، آلودگی‌هایی را در این بخش رغم زده است. عدم آگاهی نسبت به نحوه عملکرد بازیافت صنعتی، باعث شده تا ضایعات فلزی کافی در بازار ایران در دسترس نباشد و چرخه عرضه و تقاضای معیوب، صنایع بزرگ را ناگزیر از مصرف محصولاتی در این بخش می‌کند که کیفیت پایینی دارند.

وی به صفحات بازیافت صنعتی اشاره و تاکید کرد: در حال حاضر در کشور ما ظرفیت تولید حجم بالایی از ضایعات قراضه وجود دارد که اگر به خوبی مدیریت شده و با رعایت استانداردها بازیافت شود، صنایع فولادی نیز ارتقای کیفی و کمی تولید را تجربه خواهند کرد.

صابر طهرانی به بعضی از این بسترها اشاره کرد و ادامه داد: بیش از 4 میلیون خودروی فرسوده در کشور وجود دارد که سالانه، 350 تا 400 هزار دستگاه به آن‌ها اضافه می‌شود. به این‌ها بیش از 30 هزار کامیون، اتوبوس، مینی‌بوس و تراکتور فرسوده موجود را نیز باید افزود. در کنار آن، پیش‌بینی می‌شود  5.7 تا 10 میلیون تن ضایعات فلزی نیز از روند بازسازی صنایع ایجاد شود. بسترهای متعدد دیگری نیز در این بخش وجود دارد که باید به شایستگی مدیریت شود.

مدیر پژوهش و توانمندسازی مجتمع فولاد خراسان رضوی یادآور شد: متاسفانه روند بازیافت قراضه به روش سنتی، نظارت قابل قبولی ندارد ورویه های غلط در این حوزه، منجر به ورود ناخالصی‌ها به کوره‌های تولید فولاد شده که کمترین تبعات آن افزایش مصرف انرژی، افزایش مصرف الکترود، آلایندگی خاک وهوا و کاهش راندمان تولید فولاد در واحدهای صنعتی تولیدکننده خواهد بود.

وی با تاکید بر مخاطراتی که آهن قراضه نامرغوب برای محیط زیست دارد، بیان کرد: تاثیر نامطلوب یک درصد خاک در آهن قراضه نامرغوب، انتشار 529 کیلوگرم گاز CO2 است. این در حالی است که سازمان محیط زیست متعهد به کاهش 12درصدی گازهای گلخانه‌ای است.

صابر طهرانی در ادامه از درخواست‌های صنایع فولاد خراسان گفت و خاطرنشان کرد: یکی از ضرورت‌های اساسی اعطای مجوز به کارگاه‌های فرآوری و بازیافت قراضه با حساسیت و مسئولیت بیشتری است. توامان باید بر کارگاه‌های دارای مجوز، نظارت مستمر و مسئولانه‌تری صورت گیرد تا محصول بازیافتی آن‌ها دارای استانداردهای کافی برای استفاده صنایع باشد.

ضعف در نوع خرید آهن قراضه برای صنایع فولادی است

محمدرضا ورزنده، عضو هیات مدیره مراکز اسقاط و بازیافت کشور، نیز در پاسخ به انتقادات مطرح شده نسبت به کیفیت عملکرد مراکز بازیافت فلزات در کشور بیان کرد: مراکز بازیافت رسمی ما در کشور دارای تجهیزاتی پیشرفته است و حتی سالن‌های بزرگ و مجهز برای جداسازی قطعات خودروهای فرسوده دارد. نباید به واسطه عملکرد مراکز خرد بازیافت قطعات فلزی باید تمامی فعالان این حوزه ملامت شوند.

وی بخشی از مشکلات صنایع فولاد را در نوع خرید و انتخاب پیمانکار برای تامین آهن ‌قراضه عنوان کرد و گفت: بعضی از صنایع فولادی در سایر استان‌ها، مشتری قراضه‌های باکیفیت تولید شده در خراسان رضوی هستند و طبیعی است که بهای این کالای کیفی را نیز تامین می‌کنند.

ورزنده تامین حجم آهن قراضه مورد نیاز صنایع خراسان رضوی را برای پیمانکاران موجود در بازار ناممکن دانست و یادآور شد: همین امر باعث شده تا پیمانکار برای انجام تعهد خود به سراغ مراکز فاقد مجوز و خرد برود که در آن‌ها روند بازیافت به صورت دستی و بدون درنظر گرفتن کیفیت محصول نهایی، انجام می‌شود.

ضرورت تکرار تجربه دیگر استان‌ها در ایجاد تعاونی بازیافت فلزات

قاسم کیومرثی، رئیس اداره صنایع فلزی سازمان صنعت، معدن وتجارت خراسان رضوی، نیز در این نشست به ارائه آماری از واحدهای فعال در این بخش پرداخت و افزود: نظر به توسعه واحدهای فولادسازی، شاهد افزایش فعالیت واحدهای بازیافت فلزات در کشور هستیم. در سطح کشور، 277واحد دارای پروانه داریم و در مقابل شمار بیشتری از این مراکز فاقد پروانه است. در استان 129واحد موفق به اخذ پروانه شده‌اند که بخشی از آن‌ها غیرفعالند.

به گفته وی، در گذشته نظر به اهمیت آهن قراضه برای صنایع فولادی، حرف از ورود آن به حوزه بورس و قیمت‌گذاری این محصول متناسب با بهای جهانی بود که متاسفانه عملیاتی نشد.

وی به تجربه تهران در ساماندهی این مراکز بازیافتی در قالب یک تعاونی با مشارکت صنایع فولادی اشاره کرد و خواستار اجرای این تجربه در استان خراسان رضوی شد و اضافه کرد: چون سرمایه‌گذاران این مرکز بزرگ تعاونی بازیافت فلزات، صنایع فولادی هستند، استانداردها در آن به شایستگی رعایت شده و نظارت‌ها بالاست.

در پایان این جلسه مقرر شد مجتمع فولاد خراسان طرحی جامع با نگاه کلان برای رفع مشکلات ناشی از ارائه آهن قراضه نامرغوب به صنایع ارائه کند و در آن راهکارهایی عملیاتی ارائه نماید.