بررسی تحرکات چین در حوزه فولاد

در گفت و گوی «چیلان» با جعفری طهرانی تحلیل شدبررسی تحرکات چین در حوزه فولاد

مهندس کیوان جعفری طهرانی عضو هیئت مدیره و رئیس امور بین الملل انجمن تولید‌کنندگان سنگ آهن و مشاور بین الملل خانه اقتصاد در گفتگو با «چیلان» با بررسی دقیق چین به عنوان بزرگترین تولیدکننده و مصرف کننده فولاد جهان به خبرنگار ما گفت: آمارها نشانگر این است که چین به عنوان بزرگترین مصرف کننده مواد فلزی و فولاد در جهان با مشکلات اقتصادی و کاهش رشد اقتصادی مواجه شده است. هر چند معتقدم کاهش رشد اقتصادی چین داوطلبانه بوده و برنامه بلندمدتی برای جهش بعد از سال 2020 خواهند داشت. اما به هر حال به نظر می رسد که فعلا تا سال 2018 رشد اقتصادی چین بین 6 و 7 درصد در نوسان خواهد بود.

وی در ادامه در خصوص تأثیری که کاهش رشد اقتصادی چین بر بازار جهانی خواهد داشت خاطرنشان کرد: مطمئنا این موضوع بر سایر صنایع هم تاثیر خواهد داشت. چنانکه بنا به دستور شی‌جین‌پنگ رئیس جمهور چین، فولادسازهای چینی که دولتی هم هستند باید مستقلا خود را سرپا نگه دارند و طبعا کاهش تولید هم در این مسیر جا خواهد داشت؛ همان طور که کاهش تولید فولاد چین از اوایل سال ۲۰۱۵ شروع شده بود. البته بر اساس دستور جدید ایشان، فولادسازهای چینی موظفند تا پایان ژانویه سال ۲۰۱۶ و قبل از آغاز تعطیلات عید شکوفه های چین در ۷ فوریه، نسبت به افزایش تولید حداکثری خود و رساندن ظرفیت کارخانجات از ۵۰% به ۱۰۰% با تمام توان اقدام نمایند تا قبل از پایان سال قمری چینی سقف تولید تعریف شده در برنامه ۵ ساله محقق گردد.

کاهش تولید در مقابل افزایش ظرفیت سالیانه تولید فولاد

جعفری طهرانی در ادامه گفت: اگر آمارها را بررسی کنیم، متوجه می شویم در سال ۲۰۱۴ میزان تولید فولاد چین ۸۲۳ میلیون تن بود در حالی ‌که ظرفیت تولید فولاد چین در همان سال نزدیک به ۹۵۰ میلیون تن بوده است. جالب اینجاست که برنامه چین این بود که تولید خود را در سال ۲۰۱۵به ۸۱۱ میلیون تن برساند و در عوض صادرات خود را افزایش دهد. این در حالی است که در سال ۲۰۱۴ رقم صادراتی چین حدود ۸۰ میلیون تن و در سال ۲۰۱۵ برنامه شان برای صادرات تا سقف ۹۰ میلیون تن پیش‌بینی شده است. همچنین بر اساس اطلاعاتی که منتشر شده است، چین در سال ۲۰۱۶ تولید خود را بین ۷۹۵ الی ۸۰۰ میلیون تن، سال ۲۰۱۷، بین ۷۷۵ الی ۷۸۰ میلیون تن و سال ۲۰۱۸ تولید فولاد چین بین ۷۴۵ الی ۷۵۰ میلیون تن برنامه‌ریزی شده است. اما نکته جالب اینجاست که چین درصدد است همزمان با کاهش تولید فولاد، ظرفیت تولید فولاد خود را ۳ الی ۵ درصد سالیانه بالا ببرد. در واقع چین در پی آن است تا ظرفیت تولید خود را تا سال ۲۰۲۰ به یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تن برساند.

این تحلیلگر اقتصادی افزود: بنابراین کنار هم گذاشتن این روند نشان می دهد که چین سال به سال تولید فولاد خود را کاهش داده اما در مقابل به دنبال تحکیم زیربناها و ساختار صنعت فولاد خود است و به دنبال افزایش ظرفیت تولید تا سال ۲۰۲۰ است.

چرایی کاهش تولید فولاد چین

جعفری طهرانی در پاسخ به این سوال که دلایل این کاهش تولید چیست؟ به خبرنگار چیلان گفت: نباید فراموش کنیم که هو جینتائو رئیس‌جمهور سابق یک تکنوکرات شبهه لیبرال بود که دو دوره ۵ساله این سکان را برعهده داشت و پایه گذار جهش اقتصادی و رسیدن به رقم باورنکردنی ۱۴.۲ (چهارده و دو دهم) درصدی رشد اقتصادی در سال ۲۰۰۷ و ۱۰.۶ (ده و شش دهم) درصدی در سال ۲۰۱۰ بود. ایشان با ملغی کردن قانون مالکیت کمونیستی چین – که ‌داشتن املاک و اموال متعدد ملکی برای افراد و خانواده آن‌ها خلاف بود- و دستور به کاهش عمر مفید سازه های فلزی از ۱۰ به ۷ سال، نیاز به فولاد را در کشور بالا برد. هرچند که این حرکت منجر به انباشت حجم زیادی از آهن قراضه شد و بنا بر پیش بینی‌ها از سال ۲۰۱۸ به بعد چین بزرگ ترین مصرف کننده آهن قراضه (۲۵ درصد و قابل افزایش تا ۵۰ درصد) خواهد بود و در کنار آن مصرف سنگ آهن خود را بعد از سال ۲۰۱۸ سال به سال کاهش خواهد داد. علت اصلی این موضوع نیز سیاست‌های کنترل آلودگی هوا در شهرهای صنعتی چین و بویژه در استان فولادخیز هبه می باشد. چین برای کنترل آلودگی هوا برنامه‌ریزی کرده است که مشابه ترکیه بیشتر از آهن قراضه به جای سنگ آهن در تولید فولاد خود استفاده نماید که این مهم از سال ۲۰۱۸ به بعد اجرا می گردد.

وی افزود: اما سیاست‌های انقباضی شی‌جین‌پنگ و برگرداندن عمر سازه های فولادی به ۱۰ سال و بازگرداندن قانون مالکیت کمونیستی، باعث شد تا نیاز فولادی چین با توجه به کاهش ساخت و سازها کاهش پیدا کند. در کنار این باید به لغو قانون تک فرزندی بعد از ۳۶ سال اشاره کرد که نشانگر پیش‌بینی افزایش جمعیت ۳۰۰ میلیونی چین تا سال ۲۰۳۵ و رسیدن به جمعیت حدود یک میلیارد و ۶۷۰ میلیون نفری می باشد. آگر قانون تک فرزندی برداشته نمی شد، در طول ۲۰ ساله آینده جمعیت چین فقط با ۹۰ میلیون نفر افزایش مواجه می گشت. همه اینها توانمندی و عدم بحران جدی و لاینحل در اقتصاد چین را بیان می کنند.

آینده اقتصاد و بازار فولاد چین

جعفری طهرانی با اشاره به قانون بودجه چین و قیمت جهانی نفت گفت: چین همیشه به دنبال مازاد بودجه است به طوری که ازنیمه سال ۲۰۱۴ تا نیمه سال ۲۰۱۵ و بدنبال کاهش شدید قیمت نفت ، چین با حدود ۲۷۰ میلیارد دلار (ارزش صادرات نفت ایران در همین بازه زمانی حدود ۲۷ میلیارد دلار بود) مازاد بودجه مواجه شد و همین سرمایه در صنایع نظامی و صنایع Hi-Tech و فولادهای کیفی و آلیاژی استفاده شد.

بنابراین بازهم آمارها و پیش بینی ها نشان می دهند که تا قبل از سال ۲۰۲۵ (بنا به گفته آمریکایی ها ۲۰۲۷) چین رتبه اول اقتصادی در دنیا را در اختیار خواهد گرفت و به نظر می رسد چین به دنبال این است تا انرژی ها و منابع خود را ذخیره کند.

جعفری طهرانی در خصوص روند بازار در سال ۲۰۱۵ و پیش بینی بازار در سال جدید میلادی گفت: سال ۲۰۱۵ با تمام مشکلاتی که در حوزه معدن، صنایع معدنی و فولاد وجود داشت به پایان رسید که شاهد نوسانات و سقوط ارزشی بازار اکثر بخش های این حوزه بودیم؛ سال ۲۰۱۶ هم طبعا دنباله روی همین روند خواهد بود.