با توجه به اینکه مواد اولیه برخی کارخانجات دارای تعرفه واردات است و از سوی دیگر به دلیل همین حمایت تعرفه ای قیمت داخلی این مواد اولیه بالاتر از نرخ های جهانی است، واحدهایی همچون تولیدکنندگان ورق های سرد و پوشش دار با مشکلات صادراتی مواجه شده اند.
به طور مثال مواد اولیه کارخانه هفت الماس که تولیدکننده ورق روغنی و گالوانیزه می باشد، ورق گرم است. ورق گرم دارای تعرفه وارداتی۲۰ درصد است و قیمت های بازار داخل هم بر اساس این تعرفه های وارداتی مشخص می گردد. این اقدام سبب شده قیمت خرید مواد اولیه به دلار به قیمت فروش محصول در بازارهای بین المللی و هدف برسد. طبیعتا صنایع پایین دستی نمی توانند ماده اولیه خود را با قیمتی در داخل کشور تحویل بگیرند که محصول نهایی را با همان قیمت یا اندکی بالاتر در خارج از کشور به فروش برسانند چون این فاصله حتی هزینه های تولید را هم پوشش نمی دهد.
از سوی دیگر شرکت های داخلی به جهت بالا بودن قیمت های جهانی علاقمند به صادرات هستند. لذا پیشنهاد کرده ایم که با رایزنی انجمن با نهادهایی مانند گمرک و سازمان امور مالیاتی و سازمان توسعه تجارت، راهکارها و شرایطی فراهم شود که صنایع پایین دستی مثل هفت الماس بتوانند کالا را با قیمت صادراتی از تولیدکننده داخلی نظیر فولاد مبارکه در قالب عبور موقت خریداری کند و کالا را تبدیل به محصول کرده و ظرف چند ماه به قیمت های جهانی صادر کنند و در نهایت هر دو شرکت از جوایز و منافع صادراتی به نسبت مشخص بهره مند گردند.
در واقع با این اقدام یعنی تولید صادراتی مشترک، تولیدکننده مواد اولیه مثل فولاد مبارکه با قیمت و مکانیسم صادراتی کالای خود را به شرط صادرات در اختیار تولیدکننده داخلی می گذارد و پس از تولید و صادرات محصول نهایی توسط تولیدکننده صنایع پایین دستی که به طور مثال در مورد ورق های روغنی و پوشش دار، شرکت صنایع هفت الماس می باشد، منافع حاصله نصیب هر دو شرکت خواهد شد. بدین ترتیب با به صرفه شدن صادرات برای تولیدکنندگان صنایع پایین دستی، توسعه صادرات فولاد کشور در عمل رقم خواهد خورد.
نکته حائز اهمیت در این روش، پذیرش عبور موقت با شرایط فوق از سوی گمرک و سایر سازمان های ذیربط است که انجمن در این مسیر لازم است با جدیت بیشتری عمل کند.
البته روش دیگری نیز برای تولید صادراتی مشترک وجود دارد که در آن شرکت های خریدار و فروشنده قراردادی را با یکدیگر امضا کنند تا براساس آن تولیدکننده محصول نهایی، کالای صادراتی که تولید می شود را به عنوان مواد اولیه تحویل بگیرد و سپس در هنگام صادرات، جوایز صادراتی و مزایای گمرکی و مالیاتی به نسبت مندرج در قرارداد بین طرفین تقسیم شود که البته این موضوع هم در جزئیات و اسناد باید توسط نهادهای مرجع دولتی پذیرفته شود.
سیدرضا شهرستانی
عضو هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد
