بازرگانی بین المللی فلزات از سایر بازرگانی ها سخت تر است

مدیرعامل شرکت توسعه معادن و صنايع معدني خاورميانه (ميدكو) در گفتگو با چیلان:بازرگانی بین المللی فلزات از سایر بازرگانی ها سخت تر است

علی اصغر پورمند، مدیرعامل شرکت توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه (میدکو) معتقد است، فعالیت های بزرگ اقتصادی باید علاوه بر تیم فنی و اقتصادی قوی از طریق مجموعه های پولی و مالی تامین سرمایه شود.

شرکت هلدینگ توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه به صورت صددرصد خصوصی و سهامی عام به منظور سرمایه گذاری و توسعه در بخش معادن و صنایع معدنی کشور و با سرمایه ۱۰۰ میلیارد تومان، در آذرماه سال ۱۳۸۶ تأسیس شد. پس از حدود یک دهه سرمایه میدکو و در شش مرحله به میزان ۲۲۰۰ میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است. همچنین چندی پیش بود که خبر امضای قرارداد شرکت فولاد بوتیای ایرانیان با دو شرکت دانیلی و فاتا ایتالیا منتشر شد و از آن به عنوان یکی از توفیقات برجام نام برده شد.

در ادامه متن مصاحبه با مهندی پورمند با چیلان را خواهید خواند:

جناب پورمند، درخصوص قرارداد شرکت دانیلی و میدکو توضیحاتی بفرمایید؟

در برنامه میدکو تولید ۴.۲ میلیون تن فولاد دیده شده است این تولیدات در سه طرح شامل کارخانه فولاد زرند به ظرفیت ۱.۷ میلیون تن، بردسیر به ظرفیت یک میلیون تن و کرمان به ظریفیت ۱.۵ میلیون تن به بهره برداری خواهند رسید.

در پروژه فولاد بوتیا به ظرفیت اسمی ۱.۵ میلیون تن قراردادی با دانیلی ایتالیا امضا شده بود بود که این شرکت پیمانکار اصلی میدکو در این پروژه محسوب می شد که البته پیمانکار ایرانی نیز با این شرکت مشارکت و همکاری می کند. قرار بود سرمایه مورد نیاز برای این پروژه از محل فاینانس ایران و چین تامین شود اما با مشکلاتی که پیش آمد، انتقال فاینانس به بعد از رفع تحریم ها و امضای توافق نامه برجام موکول شد به گونه ای که فاینانس این طرح مستقیما از چین به ایتالیا انتقال یافت اما تغییری از نظر مبلغ قرارداد صورت نگرفت.

این طرح درحال حاضر حدود ۱۲ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و توضیح تکمیلی در مورد پروژه مذکور این است که با توجه به نیاز انرژی، نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی برای تامین انرژی مورد نیاز کارخانه های فولاد لازم بود که فاینانس این طرح نیز قرار بود از طریق پکیج بین ایران و چین تامین شود که با به نتیجه نرسیدن آن، فاینانس این طرح نیز به ایران و ایتالیا انتقال یافت.

در واقع شرکت دانیلی هم پیمانکار فولاد میدکو در پروژه فولاد بوتیا بوده و یکی از شرکت های آن پیمانکار نیروگاه است. در تفاهم نامه اولیه بین میدکو و دنیلی با در نظر گرفتن سه طرح با همکاری این شرکت، برآورد اولیه یک میلیارد یورو بود اما بنا به دلایلی از طرح سوم صرف نظر شد و تنها پروژه فولاد و نیروگاه دنبال شد که این دو طرح جمعا معادل ۸۰۰ میلیون یورو سرمایه نیاز داشتند.

وضعیت طرح های میدکو چگونه است؟

به غیر از بوتیا که به تازگی ساخت آن آغاز شده، در تلاش هستیم سایر پروژه ها را تا پایان امسال به بهره برداری رسانده یا بخش اعظمی از کارشان را به اتمام برسانیم.

پروژه فولاد بردسیر امسال یا حداکثر تا سه ماهه اول سال ۹۶ تکمیل می شود. اما گندله سیرجان، مس کاتدی به ظرفیت ۵۰ هزار تن و به روش بیوتانک لیچینگ، فولاد ۱.۷ میلیون تنی زرند، آهک و دولومیت بوتیا، خط دوم فروسیلیس همدان و کارخانه فرآوری زغال در طبس از جمله پروژه هایی هستند که تلاش خواهیم کرد تا پایان سال جاری به بهره برداری برسانیم.

بررسی های فنی و اقتصادی این طرح ها چگونه صورت گرفته است و آیا نوسانات و رکود بازار فولاد تاثیری بر بازبینی این طرح ها خواهد داشت؟

تمامی پروژه ها از زمان برنامه ریزی به صورت سالانه و مطابق با تغییرات و آخرین قیمت های موجود در بازار، مورد بررسی فنی و اقتصادی مجدد قرار می گیرند.

اما نکته قابل توجه این است که قیمت فلزات در بازه های زمانی مشخصی شکل می گیرد که حتی احتمال دارد در برخی از سال ها آن هم به صورت مقطعی و کوتاه مدت، نوساناتی نیز داشته باشد. بنابراین زمانی که یک پروژه فولاد را مورد بررسی های فنی و اقتصادی قرار دهند بازه های زمانی ۱۰ ساله برای آن در نظر می گیرند پروژه های میدکو نیز اینگونه مورد ارزیابی قرار گرفته اما طبیعی است که با نوسانات قیمت، سود و نیز مدت و دوره بازگشت سرمایه را نیز تغییر می دهد. البته با توجه به پروژه هایی که در میدکو از معدن تا فولاد تعریف شده این به هم پیوستگی و یکپارچگی پروژه ها، مزیتی برای ما بوده و ما را در موقعیت بهتری قرار می دهد چراکه این یکپارچگی سبب کاهش هزینه های حمل می شود.

دلیل میدکو در سرمایه گذاری معادن شیلی و استرالیا چیست؟

برای تولید فولاد به ذخایر بالایی نیاز داریم البته این به معنای آن نیست که ما از ذخایر داخلی چشم پوشی خواهیم کرد اما در کشور به لحاظ اکتشافات و علی رغم اقدامات مثبت و خوبی که در سالیان اخیر خصوصا در بخش دولت صورت گرفته اما کافی نبوده و با اکتشافات عمیق هنوز فاصله داریم.

از این رو با توجه به این نکته که کشورهای معدنی نظیر استرالیا، کانادا یا شیلی در زمینه اکتشاف اقدامات خوبی داشته و ذخایر قابل توجهی را اکتشاف کرده اند که آمادگی استخراج را دارند و نیز به دلیل ذخایر با ضخامت کم، عمیق و بعضا با درصد خاکستر بالا در بخش زغالسنگ کشور، برای مخلوط کردن و بدست آوردن کک مرغوب و دسترسی به منابع مطمئن تر و با کیفیت تر، سرمایه گذاری در معادن سایر کشورها را مد نظر قرار دادیم.

میدکو در کدام پهنه های اکتشافی ورود پیدا کرده است؟

درحال حاضر ۵ پهنه اکتشافی داریم که ۳ مورد در کرمان، یکی در اردبیل و دیگری در استان قزوین است.

آقای مهندس، میدکو در سال ۹۵ به حوزه بازرگانی نیز ورود پیدا کرده است؟

شرکت های بزرگ معدنی در دنیا بخشی از کارشان را بر سرمایه گذاری و تولید متمرکز می کنند اما بخش مهمی از کار آنها نیز بازرگانی است اما باید توجه داشت که بازرگانی بین المللی فلزات از سایر بازرگانی ها تخصصی تر و سخت تر است.

ایران در زمینه بازرگانی بین المللی فلزات هنوز اقدام خاصی انجام نداده و جایگاهی بدست نیاورده است و در حالی که باید برای فروش راحت تر محصولات تولیدی خود در این دادوستد جهانی حضور یابد. بنابراین حضور در بازارهای بین المللی و تجارت خارجی نه یک انتخاب بلکه یک الزام برای شرکت هاست.

بسیاری از خرید و فروش ها در حوزه فلزات از سوی شرکت های بزرگ معدنی جهان صورت می گیرد لذا در میدکو نیز به عنوان یک هلدینگ این کار را شروع کرده ایم.

آقای پورمند، دلیل اینکه معادن باید به شرکت هایی واگذار گردد که محصول با ارزش افزوده بالا تولید می کنند چیست؟

مطرح شدن این موضوع جنبه های فنی، قانونی، حقوقی و اقتصادی دارد. در مفاد قانون معادن آمده است ماده معدنی باید تبدیل به محصول با ارزش افزوده بالاتر شود که در این صورت از ثروت ملی و دارایی های بالقوه بهتر استفاده شده است. در برهه ای نیز به صراحت اعلام شده معدن باید به شرکت هایی واگذار شود که کارخانه فرآوری آن را نیز دارند. در حقیقت معدن بدون واحد فرآوری ارزشی نداشته و آن چیزی که به ماده معدنی ارزش می دهد کارخانه فرآوری است؛ در تمامی کشورها این چنین بوده و در ایران نیز باید این گونه است. حال که مجموعه ای در کنار واحد فراوری، واحدهای متالوژی نیز احداث می کند قطعا باید شاهد واگذاری واحد معدنی به آنها نیز بود.

نظر شما در مورد بهره مالکانه معادن چیست؟

با وجود اینکه بهره مالکانه یا همان حق انتفاع در قانون بودجه آورده می شود اما براساس قانون معادن مبنای قانونی ندارد. بنابراین معتقدیم بهره مالکانه ای که در قانون بودجه آورده می شود موافق قانون معادن نبوده و نمی توان قانون معادن را وضع کرد درحالی که نقیض آن در قانون بودجه آورده شده است.

طبق قانون درصورتی که در مقطعی از زمان سرمایه گذار معدن قادر به سرمایه گذاری نباشد می تواند با اجاره پروانه خود، استخراج را به غیر واگذار کرده و درصدی از فروش را دریافت کند اما این یک اصل کلی و همیشگی نبوده و رویه معدنکاری نه در ایران و نه در کل دنیا چنین نیست.

تا چه اندازه بانک ها می توانند به عنوان سرمایه گذار یا تامین کننده مالی در پروژه های توسعه ای همکاری داشته باشند؟

زمانی می توان فعالیت های بزرگ اقتصادی انجام داد که در کنار تیم فنی و اقتصادی که وظیفه ایده پردازی، انتخاب و اجرا دارد، مجموعه ای پولی و مالی و در حقیقت اعتباری تامین سرمایه آنرا انجام دهد این تامین سرمایه یا باید از طریق بانک های سرمایه گذار صورت گیرد یا از طریق بازار سرمایه.

اما بانک های ما بانک های تجاری هستند درحالی که برای سرمایه گذارای های بزرگ و در حقیقت هر فعالیت اقتصادی مثل سرمایه گذاری در معدن و صنایع معدنی نیازمند بانک های سرمایه گذار هستیم. از طرفی درحالی بانک های سرمایه گذار در داخل نداریم، بازار سرمایه ما نیز کارکرد بانکی و نه سرمایه ای دارد.

میدکو برای سال ۹۵ چه سودی را در نظر گرفته است؟

بودجه سال قبل شرکت حدود ۴۲۰ میلیارد تومان بود که ۲۱۵ میلیارد تومان محقق شد و سود با سرمایه فعلی ۲۲۰۰ میلیارد تومانی برای سال ۹۵ حدود ۳۲۰ میلیارد تومان اعلام شده است.

از زمان تاسیس میدکو در سال ۸۶ تا به امروز به چه میزان توانسته اید به اهداف از پیش تعریف شده خود دست یابید؟

زمانی که پروژه هایی که در شرکت تعریف شده به اتمام برسد، میدکو به صد در صد اهداف خود رسیده است و تلاش خواهیم کرد تا در سال ۹۷ این موضوع محقق شود.

آیا با لغو تحریم ها در پسابرجام صنایع معدنی به جایگاه واقعی خود می رسد؟

تاثیر تحریم ها در دو حوزه مبادلات بانکی (پولی و مالی) و نیز مبادلات کالایی و حمل و نقل بیش از سایر بخش هاست. با لغو تحریم ها علاوه بر تسهیل این دو مورد، امکان اتصال به شبکه های مالی دنیا و بازارهای بین المللی براحتی میسر می شود.