آیا باید در انتظار تولید فولاد با تکنولوژی موبایل باشیم؟

تكنولوژي ها نه تنها بصورت منفرد توسط متخصصان و كاربران به مرور زمان تكامل مي يابند و بهينه مي شوند بلكه با ادغام و پيوند با تكنولوژي هاي ديگر موجب خلق دستاوردهاي خارق العاده اي مي شوند. يكي از تكنولوژي هايي كه در صنايع مختلف همراه با تكنولوژي هاي ديگر بكار گرفته شده و دستاوردهاي مهمي را ايجاد كرده تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات است كه در مسير تكامل خود و ادغام با ديگر تكنولوژي ها توانسته است تحولات مهمي را خلق نمايد. در اين مقاله و نوشتار که بهرام مسعودي، مدير روابط عمومي شركت ملي فولاد ايران در اختیار نشریه چیلان قرار داده است اختصارا روند تكامل تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات و سپس تكامل تكنولوژي توليد فولاد و اثرات بكارگيري تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات در كوره هاي توليد فولاد پرداخته خواهد شد.

بهرام مسعودي (مدير روابط عمومي شركت ملي فولاد ايران)

آیا باید در انتظار تولید فولاد با تکنولوژی موبایل باشیم؟

استفاده از تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در صنعت فولاد بویژه در کوره های جدید فولادی بسیار مهم و حاوی دستاورهای مهمی است که چشم انداز درخشان و تحولات شگرفی را در آینده نوید می دهد.

روند تکامل تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات

روند تکامل تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات از علایمی چون آتش و دود، طبل قبیله ای تا تلگراف و تلفن های ثابت و بی سیم ، رادیو و تلویزیون ،کامپیوتر و اینترنت و موبایل های هوشمند و ادغام آنها موجب پیدایش تکنولوژیی شده است که متن و تصویر و عکس و گراف با رنگهای متنوع و … همه در یک تکنولوژی قابل ضبط و انتقال می باشند. در مراحل اولیه پیدایش این تکنولوژی ها برای استفاده از تلفن و تلگراف محدودیت زمانی و مکانی وجود داشت. استفاده کنندگان مجبور بودند به مراکز خاص مانند تلگرافخانه یا تلفنخانه برای برقراری ارتباط و استفاده مراجعه کنند. با پیشرفت این تکنولوژی ها استفاده از تلفن و تلویزیون در خانه ها امکان پذیر شد و بعد از آن با ظهور موبایل امکان استفاده از همه امکانات فناوری های اطلاعات و ارتباطات در هر مکانی و در هر زمانی فراهم آمد و ارتباط های نقطه به نقطه شکل گرفت . تکامل این تکنولوژی ها مرگ فاصله ها را در پی داشت و ارتباطات هر لحظه و هر مکان با انواع صور آن (شامل سمعی و بصری نوشتاری ) بصورت on line در طول روز و شب بصورت بی وقفه امکان پذیر شد.

روند تحولات کوره های فولادی

درتولید فولاد تا ابتدای انقلاب صنعتی (۱۷۶۰ م) از کوره های دستی استفاده می شد . البته بتدریج تغییراتی در کوره های فولاد سازی اولیه صورت گرفت . در ۱۸۲۸ با ابداع Hot blast توسط جیمز بیموت نلسون تحولات مهمی در تولید آهن پدید آمد . در دهه ۱۸۳۰ نیز پیشرفت هایی صورت گرفت و ذغال کک بعنوان سوخت ، جایگزین هیزم و ذغال شد که صرفه جویی های مهم و مزایای زیادی درپی داشت. به عقیده بسیاری ابداع کوره و ” روش بسمر” برای تولید فولاد در دهه ۱۸۵۰ موجب شروع انقلاب صنعتی دوم (۱۹۴۱ – ۱۸۶۷) شد . با اثرات حاصل از عصر الکتریسیته و تحولات ایجاد شده ، اتوماتیک شدن بخش هایی از فولادسازی ها و پنل کوره ها فراهم شد. تقریبا از سال ۲۰۰۰ با بکارگیری فناوری اطلاعات و دیجیتالی شدن کوره ها ی فولادی تغییرات شگرفی در تولید فولاد پدید آمد .

تولید توسط کوره های دستی به مهارت و دقت اپراتور بسیار وابسته بود . حتی درکوره های با پنل اتوماتیک گر چه اپراتور از مانیتور برای نظارت استفاده می کند ولی باز نظارت چشمی و مهارت اپراتور برای نمونه گیری و تحلیل وضعیت ذوب در تولید نقش بسیار مهمی دارد.

اما درکوره های فولادی دیجیتالی که سیستم یا پکیج جدید در آن نصب می شود امکان خطا بسیار کمتر از خطاهای انسانی است و حتی با استفاده ازاین تکنولوژی هوشمند جدید به نظارت چشمی اپراتور نیازی نیست و بسیاری از وظائف اپراتور را خود سیستم بعهده گرفته است.دراین سیستم احتیاجی به نمونه گیری برای تجزیه و تحلیل کیفیت محصول تولیدی نیست .

سیستم های هوشمند امروزی که در کوره های قوس الکتریکی EAF نصب می شوند و قابل نصب درکوره های موجود نیز می باشند. یک بسته یا Package و یک سیستم بسته می باشند که اطلاعات کارخانه را می گیرند و باتوجه به اطلاعات داده شده و استفاده از لیزر با اندازه گیری میزان گازخروجی co و Co2وH2o ودما و آنالیز آنها ، آنالیز قراضه و فوم سرباره سطح و میزان و عمق تماس الکترود با سرباره و میزان اکسیژن مصرفی ، بر اساس ماکزیمم و مینیممی که برای یک کوره تعریف می شود بصورت خودکار تنظیمات لازم صورت می گیرد . این سیستم در کمتر از ۲ ثانیه به تغییرات واکنش لازم را نشان می دهد . همچنین دیتابیسی (Data base ) که در این پکیج ها وجود دارد تمام اطلاعات بهترین وضعیت تولید را ارزیابی و ضبط وثبت و انتخاب می کند و براساس این وضعیت بهینه به تولید ادامه می دهد. اولین بار از این سیستم در کارخانه های تولید فولاد در امریکا استفاده شد.

همچنین این سیستم در سال ۲۰۱۶ در یک کوره ۱۶۰ تنی در ترکیه نصب شد که موجب افزایش بهره وری کاهش Co2 و کاهش سرباره و بسیاری از مزایای فوق الذکر گردید.

درایران شرکت فولاد خراسان طی قرار دادی که با شرکت دانیلی منعقد نمود در حال نصب قسمتی از قابلیت های این بسته می باشد که در سال ۹۷ قرار است به بهره برداری برسد.

مزایای استفاده از فناوری اطلاعات درکوره های تولید فولاد ایمنی بیشتر ، بهینه شدن احتراق ، بهینه شدن فرآیند و پروسس و صرفه جویی های حاصل از بهره وری را شامل می شود ، با توجه به اینکه مقدار آب گاز خروجی بصورت (real time) اندازه گیری می شود با عکس العمل بموقع مانع از انفجار کوره ناشی از نشت آب می شود و همچنین با حساس بودن به مقدار Co خروجی گازو تنظیم سوخت از انفجار ناشی از جمع شدن غبار در بک هاوس bag house ممانعت می کند. قابلیت اندازه گیری دقیق coوCO2 وo2 و تنظیم دقیق سوخت و پاسخ سریع و بی وقفه و دیگر قابلیت های این سیستم موجب می شود تا با نصب این سیستم نیاز به نمونه گیری و خشک کن فیلتر هم نباشد و هزینه های نگهداری و تعمیر هم بشدت کاهش یابد . از مزایای دیگر این سیستم هوشمند آن است که با تزریق اکسیژن Co هم درکوره EAF سوخته می شود و در نتیجه انرژی الکتریکی کمتری مصرف خواهد شد. میزان مصرف الکترود هم بشدت کاهش می یابد.

همانطوریکه اشاره شد با نصب این پکیج و سیستم درکوره هایEAF و دقت بالای آن در دریافت اطلاعات و واکنش بدون تاخیر (real time) دیگر نیازی به نظارت چشمی اپراتور نیست . با توجه به این قابلیت پیش بینی می شود که در آینده با اتصال این تکنولوژی و مانیتور کوره های فولاد سازی به موبایل زمینه برای تولید فولاد از راه دور فراهم شود. تا اپراتور تولید بتواند درمنزل یا در سفر یا به هنگام تماشای مسابقات ورزشی در هر نقطه ای ازمکان تولید فولاد درکوره های فولادی را مدیریت کند.