سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری فولاد مبارکه در حوزه محیط زیست/ با اجرای سند «رهنگاشت آب»، برداشت فولاد مبارکه از آب زاینده‌رود صفر می‌شود

چیلان گزارش می‌دهد:سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری فولاد مبارکه در حوزه محیط زیست/ با اجرای سند «رهنگاشت آب»، برداشت فولاد مبارکه از آب زاینده‌رود صفر می‌شود

شرکت فولاد مبارکه در طول سه دهه فعالیت خود، در کنار توسعه صنعتی و اقتصادی، بالغ‌ بر یک میلیارد دلار در حوزه محیط زیست سرمایه‌گذاری کرده است. این شرکت آمار خیره‌کننده‌ای در حوزه بهینه‌سازی مصرف آب و کاهش برداشت آب خام از زاینده‌رود داشته است. به گفته محمدکاظم صباغی هرندی مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی شرکت فولاد مبارکه از سال ۱۳۷۱ تا سال ۱۴۰۰ تولید فولاد مبارکه ۳ برابر شده از سالانه ۲.۴ میلیون تن به سالانه ۷ میلیون تن رسیده، ولی برداشت آب خام از زاینده‌رود تقریباً یک‌سوم شده است و تنها در سال ۱۴۰۰ برداشت آب از رودخانه نسبت به سال ۱۳۹۹ حدود ۲۵ درصد کاهش یافته است. با اجرای سند «رهنگاشت آب» و انتقال آب خلیج‌فارس یا دریای عمان به فلات مرکزی، قسمت دیگری از آب موردنیاز فولاد مبارکه تأمین می‌شود و وابستگی فولاد مبارکه به آب خام زاینده‌رود به صفر خواهد رسید.

به گزارش چیلان ، محمدکاظم صباغی هرندی مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی شرکت فولاد مبارکه اظهار داشت: طی ۲ سال گذشته مجموعه خدمات فنی و پشتیبانی چالش‌های زیادی را پشت سر گذاشته که تمام این چالش‌ها منشأ بیرونی داشته و به نحوی مربوط به زیرساخت‌های کشور است. محدودیت‌های آب به‌دلیل شرایط اقلیمی، محدودیت‌های برق که سال دوم را پیش رو داریم، محدودیت‌های مربوط به گاز و در نهایت محدودیت‌های مربوط به حمل مواد اولیه و حمل محصول از چالش‌های جدی فولاد مبارکه به شمار می‌رود و حل این چالش‌ها بسیاری از تصمیمات مدیریتی را به خود معطوف کرده است.

مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی شرکت فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: این محدودیت‌ها به‌دلیل عدم توسعه مناسب زیرساخت‌های کشور متناسب با دیگر توسعه‌ها به‌خصوص توسعه صنایع ایجاد شده که تمام صنایع را به نحوی درگیر کرده و موجب شده بسیاری از صنایع در توسعه حوزه‌های زیرساختی کشور سرمایه‌گذاری کنند.

کاهش میزان مصرف آب، علی‌رغم ۳ برابر شدن میزان تولید

وی اذعان داشت: در سال ۷۱ که فولاد مبارکه تولید خود را آغاز کرد، دیماند یا مجوز برداشت آب خام از رودخانه زاینده‌رود برای این شرکت به ازای تولید ۲.۴ میلیون تن هزار و ۲۶۰ لیتر بر ثانیه بود. فولاد مبارکه از همان ابتدا هدف خود را کاهش وابستگی به آب خام رودخانه قرار داده و در این راستا پروژه‌های زیادی را انجام داده است. در سال ۹۹ هم‌زمان با افزایش ظرفیت تولید فولاد مبارکه تا ۷ میلیون تن، برداشت آب خام فولاد مبارکه به ۶۵۰ لیتر بر ثانیه رسید.

صباغی هرندی تأکید کرد: در سال ۱۴۰۰ برای تولید ۷ میلیون تن، ۴۷۰ لیتر بر ثانیه برداشت آب صورت گرفت. در نتیجه از سال ۷۱ تا سال ۱۴۰۰ تولید ۳ برابر شده، ولی برداشت آب تقریبا یک‌سوم شده است. نکته دیگر این است که در سال ۱۴۰۰ برداشت آب از رودخانه حدود ۲۵ درصد کاهش یافته است.

مصرف آب فولاد مبارکه در ازای تولید هر کیلوگرم فولاد به ۲ لیتر کاهش یافت

وی عنوان داشت: مصرف آب خام به ازای هر تن تولید فولاد در شرکت فولاد مبارکه در حال حاضر ۲.۱ مترمکعب است. این یعنی در فولاد مبارکه برای تولید هر کیلو فولاد حدود ۲ لیتر آب مصرف می‌شود. نکته دیگر این است که برداشت آب فولاد مبارکه از کل حوضه آب زاینده‌رود کمتر از ۱.۵ درصد است که قرار است با پروژه‌های در حال انجام، در آینده نزدیک به حداقل ممکن برسد.

مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی شرکت فولاد مبارکه بیان کرد: فولاد مبارکه در این زمینه سرمایه‌گذاری‌های زیادی کرده و پروژه‌های زیادی را انجام داده یا در حال انجام آن‌هاست، ولی متأسفانه این موضوع در سطح جامعه اطلاع‌رسانی نشده است. به همین دلیل، برخی فولاد مبارکه را متهم اصلی خشکی زاینده‌رود می‌دانند. در راستای آگاهی جامعه در خصوص واقعیات فولاد مبارکه، همه کارکنان این شرکت موظف به روشنگری در خصوص سرمایه‌گذاری‌ها و پروژه‌های فولاد مبارکه برای کاهش مصرف انرژی این صنعت هستند.

اجرای سند «رهنگاشت آب» شاه‌کلید حل مشکلات حوزه آب برای فولاد مبارکه

مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی شرکت فولاد مبارکه اضافه کرد: همه این پروژه‌ها در راستای تحقق سندی با عنوان «رهنگاشت آب» در حال اجراست و درصورتی‌که این سند اجرایی شود و با انتقال بخشی از آب خلیج‌فارس یا دریای عمان به فلات مرکزی قسمت دیگری از آب موردنیاز فولاد مبارکه تأمین شود، وابستگی فولاد مبارکه به آب خام زاینده‌رود به صفر خواهد رسید.

وی اظهار داشت: اجرای پروژه‌هایی همچون احداث تصفیه‌خانه پساب شهرهای اطراف فولاد مبارکه، علاوه بر اینکه به محیط‌زیست کمک می‌کند، یکی از خدمات فولاد مبارکه در منطقه برای ارتقای سطح رفاه و بهداشت مردم به حساب می‌آید، چراکه چنین پروژه‌هایی معمولا طی حدود ۲۰ سال توسط دولت‌ها انجام می‌شوند.

صباغی هرندی بیان کرد: با توجه به اعمال محدودیت‌های برق از ۱۵ خردادماه به صنایع، ازجمله صنایع فولادی، پیش‌بینی‌های لازم در خصوص تولید صورت گرفته است، اما طی ۳ ماه آینده طبیعتا شاهد کاهش میزان تولید خواهیم بود؛ البته فولاد مبارکه همواره با تبدیل تهدیدها به فرصت‌ها، از این موقعیت نیز به بهترین شکل ممکن استفاده می‌کند و نیازهای مربوط به خطوط تولید ازجمله تعمیرات اساسی را برطرف خواهد کرد.

کاهش وابستگی فولاد مبارکه به شبکه برق تا سال آینده

وی اذعان کرد: اخیرا فولاد مبارکه همچون بسیاری از صنایع دیگر، مکلف به تأمین برق موردنیاز خود شده و در مهرماه سال گذشته بر اساس تفاهم‌نامه‌ای که میان وزارت صمت و وزارت نیرو منعقد شد، مقرر گردید نزدیک به ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه جدید برای تأمین برق موردنیاز صنایع احداث شود که از این مقدار، مسئولیت احداث نیروگاه برای تأمین حدود هزار و ۵۰۰ مگاوات به فولاد مبارکه سپرده شد.

مدیر ارشد خدمات فنی و پشتیبانی شرکت فولاد مبارکه یادآور شد: فولاد مبارکه در کمترین زمان ممکن پیمانکار احداث نیروگاه را مشخص کرده و قرار است ۲ واحد گازی و یک واحد بخاری احداث کند. در این راستا طبق برنامه تدوین‌شده توسط معاونت‌های توسعه و خرید شرکت، امیدواریم بتوانیم تا اردیبهشت‌ماه سال آینده ۲ واحد گازی در مدار قرار گیرند.

وی متذکر شد: با راه‌اندازی این ۲ واحد گازی تا سال آینده، وابستگی فولاد مبارکه به شبکه برق، به میزان ۵۰۰ مگاوات کاهش می‌یابد. این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است، چراکه تراز منفی موجود در استان اصفهان در این زمینه به‌وسیله فولاد مبارکه جبران خواهد شد.

حفظ محیط‌زیست ؛مهم‌ترین معیار توسعه پایدار

حسین مدرسی‌فر، مدیر بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط‌زیست شرکت فولاد مبارکه نیز اظهار کرد: از ابتدای راه‌اندازی فولاد مبارکه تاکنون، سرمایه‌گذاری‌های زیادی برای به‌کارگیری فناوری‌های سازگار با محیط‌زیست نظیر استفاده از روش احیا مستقیم برای تولید آهن اسفنجی در این شرکت در نظر گرفته شده است. استفاده از کوره‌های قوس الکتریکی برای تولید فولاد کمترین میزان آلودگی برای محیط‌زیست را در پی دارد.

وی با بیان اینکه فولاد مبارکه درصدد کاهش تولید کربن است، افزود: این شرکت از هر فناوری لازم برای کاهش مصرف انرژی استفاده می‌کند. اخیرا با همکاری کنسرسیوم محیط‌زیست استان اصفهان، درصدد اندازه‌گیری آلودگی محیط‌زیست منطقه مبارکه و اصفهان هستیم تا نقش صنایع به‌ویژه فولاد مبارکه در آلودگی منطقه مشخص شود. در همین راستا با اجرای پروژه‌های زیست‌محیطی همین میزان آلایندگی نیز حذف خواهد شد.

سنجش آنلاین کیفیت هوای فولاد مبارکه توسط سازمان محیط‌زیست کشور

مدیر بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط‌زیست شرکت فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: فولاد مبارکه، با فاصله ۷۵ کیلومتری از شهر اصفهان، کمترین آلودگی را برای این کلان‌شهر دارد. نکته قابل‌توجه این است که شهرستان مبارکه در طول سال، کمترین تعداد روزهای آلوده و نسبت به دیگر شهرستان‌های استان اصفهان، روزهای پاک بیشتری داشته است.

وی با بیان اینکه کلیه خروجی‌های فولاد مبارکه با دستگاه‌های سنجش کیفیت هوا توسط سازمان محیط‌زیست کشور به‌صورت آنلاین رصد می‌شوند، گفت: اگر روزی فولاد مبارکه خارج از چارچوب استاندارد، دارای آلایندگی باشد، قطعا از ادامه فعالیت آن جلوگیری خواهد شد.

خنثی‌سازی آلودگی‌ها از طریق به‌کارگیری فناوری‌های جدید

مدرسی‌فر با بیان اینکه حفاظت از محیط‌زیست اقدامی پایان‌ناپذیر است، تصریح کرد: فولاد مبارکه به‌صورت مداوم در حال رصد فناوری‌های جدید و مؤثر برای کاهش آلودگی آب، هوا و خاک است و از آن‌ها بهره می‌گیرد. در همین زمینه، برای به حداقل رساندن گردوغبار ناشی از فعالیت‌های فولادسازی، طرح جدیدی را به کمک مشاوران خبره و استفاده از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی برای به‌روزرسانی وضعیت موجود در دستور کار قرار داده است؛ بنابراین هر آنچه منجر به آلودگی محیط‌زیست شود از طریق روش‌های مختلف در فولاد مبارکه خنثی می‌گردد و به موادی بی‌خطر و قابل رهاسازی در محیط‌زیست تبدیل می‌شود.

وی با اشاره به اجرای پروژه‌های متعدد زیست‌محیطی فولاد مبارکه برای کاهش میزان مصرف آب در فرایند تولید ادامه داد: با اجرای این پروژه‌ها قطعا طی سال‌های آینده، میزان برداشت آب این شرکت از زاینده‌رود به صفر خواهد رسید.

استفاده از روش‌های هیبریدی برای جلوگیری از هدررفت آب

مدیر بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط‌زیست شرکت فولاد مبارکه تأکید کرد: میزان برداشت فولاد مبارکه از آب زاینده‌رود، کمتر از یک درصد (حدود ۰.۷ درصد) میزان آب کل این رودخانه است؛ در حقیقت فولاد مبارکه آب موردنیاز خود برای تولید را به‌وسیله تصفیه پساب شهرهای اطراف خود و بازچرخانی آن تا ۸ بار تأمین می‌کند. به بیان دیگر، این شرکت قطره‌ای آب هدر نمی‌دهد.

وی با بیان اینکه عمده مصرف آب در فولاد مبارکه جهت خنک‌کاری در روند تولید فولاد است، اذعان داشت: در فولاد مبارکه به‌هیچ‌عنوان اجازه نمی‌دهیم حتی بخار آب در فرایندهای خنک‌کاری اتلاف شود، بلکه با استفاده از روش‌های هیبریدی، خنک‌کاری در مدار خشک صورت می‌گیرد.

حفظ محیط‌زیست یکی از مهم‌ترین معیارهای توسعه پایدار است

مدرسی‌فر با اشاره به اقدام زیست‌محیطی فولاد مبارکه در ایجاد فضای سبز از طریق کاشت گونه‌های کم‌آب‌بر در این شرکت بیان کرد: وسعت این فضای سبز بیشتر از حداقل میزان استاندارد تعریف‌شده بین‌المللی است و فولاد مبارکه برای آبیاری این فضای سبز از پساب تصفیه‌شده شهرهای اطراف خود استفاده می‌کند.

وی با اشاره به حرکت فولاد مبارکه به سمت صنعت سبز و هوشمند عنوان داشت: فلسفه وجودی این شرکت، «شهروند-شرکتی مسئولیت‌پذیر برای خلق آینده بهتر است» که برای تحقق این امر به توسعه پایدار نیاز است و یکی از مهم‌ترین معیارهای توسعه پایدار نیز حفظ محیط‌زیست به شمار می‌آید.

کاربرد سرباره‌های فولاد مبارکه در راستای بیابان‌زدایی و کاهش میزان گردوغبار

مدیر بهداشت حرفه‌ای، ایمنی و محیط‌زیست فولاد مبارکه در ادامه با اشاره به مدیریت سرباره‌های حاصل از تولید فولاد اضافه کرد: ۹۰ درصد از پسماند فولادسازان را سرباره تشکیل می‌دهد که در حال حاضر سرباره‌ها در دنیا یک محصول تجاری به حساب می‌آیند که فولاد مبارکه نیز برنامه‌هایی جهت استفاده از این سرباره‌ها برای جاده‌سازی، تولید سیمان، بیابان‌زدایی و کاهش میزان گردوغبار با مجوز سازمان محیط‌زیست در آینده‌ای نزدیک دارد.

وی با بیان اینکه بر اساس قوانین داخلی فولاد مبارکه، هر خودرویی که در این شرکت تردد می‌کند، باید دارای معاینه فنی معتبر باشد، متذکر شد: فولاد مبارکه در این راستا به کمک شرکت‌های دانش‌بنیان در تلاش است تا از انرژی الکتریکی در خودروها استفاده کند.

شرکت‌های دانش‌بنیان برای اجرای فاز دوم سیستم پایش لحظه‌ای سنجش کیفیت هوا

مدرسی‌فر با اشاره به اجرای پروژه احداث نیروگاه خورشیدی با ظرفیت ۵۴۰ مگاواتی توسط فولاد مبارکه یادآور شد: فولاد مبارکه در راستای حفظ محیط‌زیست احداث نیروگاه جدیدی با ظرفیت هزار مگاوات از طریق به‌کارگیری فناوری‌های جدید و بدون نیاز به مصرف آب را در دستور کار خود قرار داده که فاز نخست آن در سال آینده وارد مدار خواهد شد.

وی با اشاره به بومی‌سازی قطعات و تجهیزات در راستای اجرای پروژه‌های زیست‌محیطی در فولاد مبارکه اظهار داشت: فولاد مبارکه در تلاش است تا با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان، فاز دوم سیستم پایش لحظه‌ای سنجش کیفیت هوا را برای حفظ محیط‌زیست راه‌اندازی کند.

یک میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در حوزه محیط‌زیست؛ گواه اهتمام فولاد مبارکه به توسعه پایدار

با توجه به شرایط نامناسب محیط زیستی در اقلیم ایران، دور از انتظار نیست که زیست‌بوم کشور به‌زودی دچار بحران شود و این بحران روزبه‌روز زندگی و سلامت جسمی و روانی افراد را بیشتر دچار مخاطره کند.

وضعیت اضطرار محیط‌زیست در شرایط کنونی، نیازمند برنامه‌ریزی اصولی، اتخاذ تصمیم‌های جسورانه، اختصاص بودجه‌های لازم و عزم و اراده حاکمیت، دولت و فرد فرد جامعه است تا بتوان ضمن پرهیز از تجاوز بیشتر به زیست‌بوم، از بروز عوارض جبران‌ناپذیر در زندگی انسان‌های امروز و نسل‌های آینده جلوگیری کرد.

وضعیت اقتصادی کشور به‌گونه‌ای است که نهادهای متولی، امکان سرمایه‌گذاری در حوزه محیط‌زیست را ندارند و این مسئله، لزوم توجه، تمرکز، اختصاص بودجه و سیاست‌گذاری شرکت‌های بزرگ صنعتی و اقتصادی را که در مسئولیت‌های اجتماعی فعالیت دارند دوچندان می‌کند.

توسعه و رشد اقتصادی، زمینه تکامل و پویایی جامعه است و طبیعی است توسعه، بدون توجه به محیط‌زیست، بی‌معناست. ما تنها یک زمین‌داریم و باید تلاش کنیم که مقصود هر فعالیت اقتصادی، توسعه پایدار جامعه باشد، توسعه‌ای که زندگی انسان‌های کنونی را دچار مخاطره نکند و توانایی نسل‌های آینده در تأمین نیازهای خود را به خطر نیندازد.

شرکت فولاد مبارکه به‌عنوان یک شرکت صنعتی بزرگ، در طول سه دهه فعالیت خود، در کنار توسعه صنعتی و اقتصادی، توجه به محیط‌زیست و حراست از آب، خاک و هوا را در صدر کلیه اقدامات خود قرار داده، گام‌های مهمی را در حفاظت از طبیعت برداشته و بالغ‌بر یک میلیارد دلار در این زمینه هزینه کرده است.

دریافت اولین گواهی‌نامه نظام مدیریت محیط‌زیست در میان واحدهای صنعتی کشور، دریافت گواهینامه مشارکت در برنامه کاهش گازهای گلخانه‌ای از طرف انجمن جهانی فولاد، اخذ بالاترین نشان جامعه مدیریت سبز اروپا و بنیاد جهانی انرژی، دریافت بالاترین نشان کیفیت و محیط‌زیست (نشان طلایی) از بنیاد بین‌المللی EFQM و دریافت تندیس زرین کیفیت و محیط‌زیست از سازمان بهره‌وری و تعالی سازمانی، گواهی بر این ادعاست که شرکت فولاد مبارکه از ابتدای کار، متعهد به مسائل محیط‌زیستی بوده و با به‌کارگیری روش‌های مناسب، بهبود مستمر و مداوم عملکردها، سنجش، ارزیابی و انطباق کلیه فعالیت‌های توسعه و بهره‌برداری مطابق با مقررات زیست‌محیطی و توجه به مسئولیت‌های اجتماعی در زمینه محیط ‌زیست، تلاش مضاعفی را در این راستا مصروف داشته است.

علاوه بر این مسائل، پایش مستمر آلایندگی‌ها، استانداردسازی و تدوین دستورالعمل، کنترل عملیات در راستای کاهش انتشار آلاینده‌ها و پایش مستمر وضعیت آلایندگی هوا، کاهش مصرف آب، توسعه شبکه‌های آب و فاضلاب منطقه و تصفیه و بازچرخانی آب، از دیگر اقداماتی است که این واحد صنعتی را در توجه به آلایندگی‌های خاک، آب‌وهوا در تراز جهانی و سرآمد کشور قرار داده و توانسته است رکورد کمترین حجم آب مصرفی به ازای هر تن تولید فولاد را در مقایسه با مصرف شرکت‌های بزرگ فولادساز جهان به خود اختصاص دهد.

اقدامات یادشده تنها بخشی از افتخارات و فعالیت‌های صورت گرفته در حوزه محیط‌زیست بوده و در حوزه آموزش، فرهنگ‌سازی و مسئولیت‌های اجتماعی این حوزه نیز، کارنامه فولاد مبارکه روشن و درخشان است.